Goście Pasażera: R. Ludera i K. Siemiński (LOT) - część 2.

Osobną kwestią jest zainteresowanie rynkiem Azji Południowo-Wschodniej. Jak zapewniają nasi rozmówcy, duże nadzieje wiązane są z umową horyzontalną, jaka zostanie prawdopodobnie zawarta między Unią Europejską a państwami ASEAN (Stowarzyszenie Narodów Azji Południowo-Wschodniej). Pod uwagę brane są przede wszystkim połączenia do Wietnamu, również ciekawym punktem jest Bangkok, niemniej tu otoczenie konkurencyjne jest zdecydowanie trudniejsze, mimo że istnieje duży potencjał pasażerski. Na decyzje dotyczące przyszłości połączenia do Kolombo jeszcze nie przyszedł czas. Przewoźnik czeka na odpowiedź rynku.

Ważnym elementem rozmowy stała się przyszłość LOT-u na Węgrzech. Piszemy szerzej o tym tutaj.

Pasazer.com: Chciałbym teraz porozmawiać o połączeniu do Kolombo. Wydało się ono bardzo zaskakujące. Tym bardziej teraz – po niedawnych zamachach na Sri Lance, komentatorzy obawiają się załamania tamtejszego rynku turystycznego, z którym LOT wiązał duże nadzieje.

Robert Ludera: Owszem, trasa do Kolombo ma znaczny wymiar turystyczny. Wynika to z tego, że zostało zaplanowane przez nas jako połączenie sezonowe zimowe, a więc na taki okres operacji, gdzie redukujemy liczbę połączeń transatlantyckich, czyli takich, na których szczyt przewozów przypada na czas letni. W związku z tym zwalniają się nam samoloty, które możemy wykorzystać w części na połączenia czarterowe we współpracy m.in. z Rainbow Tours. Niemniej pomyśleliśmy, że warto spróbować naszych sił także na takim połączeniu nie w formule czarterowej, a regularnej. Uważam, że znaleźliśmy bardzo ciekawą trasą, które może w liczbach bezwzględnych nie wychodzi przed szereg jeśli chodzi o potencjał pasażerski, jednak trend, tendencje wzrostowe były bardzo obiecujące. Rok do roku ostatniej zimy wzrosty pasażerów do Kolombo sięgały 50-60 proc. Sytuacja z atakami nam oczywiście nie sprzyja, niemniej wstrzymujemy się jeszcze z decyzjami. Obserwujemy rynek i odpowiedzi touroperatorów, z którymi współpracujemy.

Pasazer.com: Skoro Kolombo jest lekarstwem na sezonowość w Locie, w takim kontekście zasadne jest pytanie o inne kierunki tego typu. Mówiło się o Bangkoku jak i o innych kierunkach w Wietnamie, w tym Hanoi, dokąd LOT latał kilka lat temu.

Robert Ludera: Rozważamy także tamte rynki. Wybierając Kolombo porównywaliśmy je z szeregiem innych połączeń. Dużo tutaj zależy jednak od dostępności floty i zaangażowania jej w rejsy czarterowe. Są także inne kwestie jak np. decyzje dotyczące obsługi rejsów transatlantyckich. Ważne są również umowy bilateralne. Przykładem jest Wietnam. Mamy nadzieję, że wkrótce wejdzie w życie umowa miedzy Unią Europejską a państwami ASEAN. To bardzo ułatwiłoby nam dyskusje z tamtejszymi lotniskami. W obecnej sytuacji nie jesteśmy w stanie operować jednocześnie do dwóch miast jak Hanoi i Ho Chi Minh.

Pasazer.com: Dlaczego zatem wybór padł na Kolombo a nie Bangkok czy Wietnam?

Robert Ludera: Szereg czynników wpłynęło na tę decyzję. To są przede wszystkim uwarunkowania rynkowe. Rynki były może porównywalne wielkością, chociaż – co oczywiste – Bangkok znacząco odstawał. Ale trendy wzrostowe na Kolombo były zdecydowanie bardziej optymistyczne. Otoczenie konkurencyjne na Sri Lance było znacznie łatwiejsze niż w Bangkoku. Trzeci element to dostępność floty i slotów. Do Bangkoku czy Wietnamu musielibyśmy wygospodarować samolot na dłuższy czas, pewnie także w innych godzinach.

Pasażer.com: W mediach pojawiły się doniesienia o tym, że premier Morawiecki wnioskował w Japonii o umożliwienie obsługi dodatkowych lotów do tego kraju. Nie podano jednak konkretnych informacji o jakie kierunki chodzi. Ponoć najbardziej prawdopodobnym jest lotnisko Tokio-Haneda. W umowie bilateralnej z kolei mowa jeszcze o Osace. Na jakim etapie jest LOT jeśli chodzi o rozwój siatki połączeń do Kraju Kwitnącej Wiśni?

Robert Ludera: Zarówno Haneda jak i Osaka oraz inne punkty w Japonii są na naszym „celowniku”. Należy zwrócić uwagę, że LOT w przyszłym roku będzie miał 16 samolotów dalekiego zasięgu i mam nadzieję, że na tym nie poprzestaniemy. W związku z tym będziemy otwierać kolejne trasy międzykontynentalne. Naturalną rzeczą jest, że musimy mieć wiedzę i prognozy jak takie połączenia mogłyby funkcjonować. Nie jest tajemnicą, że Haneda jest dużo korzystniej położona jeśli chodzi o odległość do Tokio. Jest tam też bardzo rozbudowana siatka połączeń krajowych naszego partnera z sojuszu Star Alliance – ANA, który mógłby pomóc nam w rozszerzeniu oferty. Osaka z kolei jest ważnym punktem zarówno biznesowym jak i turystycznym. Jest głównym portem dla turystów chcących odwiedzić Kioto. Sam rynek japoński jest też bardzo bogaty, a Japończycy coraz chętniej odwiedzają kraje europejskie, w tym Polskę i państwa Europy Środkowej i Wschodniej.

Krzysztof A. Siemiński: W tym roku na lotnisko Tokio Narita latamy już codziennie. Co warto przypomnieć, to że przez wiele lat chcieliśmy latać do stolicy Japonii, ale nie inne umożliwiały nam tego zapisy w umowie bilateralnej. Po długich zabiegach udało się to osiągnąć, w związku z tym połączenie wystartowało. Podobnie jest z Hanedą. Aby tam latać musimy za pośrednictwem naszych władz lotniczych rozszerzyć umowę bilateralną.

Pasazer.com: Czy nie ma tam problemu ze slotami?

Krzysztof A. Siemiński: Tak, to prawda. Dochodzi jeszcze jednak inna kwestia. Haneda przez lata funkcjonowała jako lotnisko krajowe i regionalne. Przewoźnicy, którzy zaczęli dostawać tam zgody na operacje, mogli je wykonywać w nocy czasu lokalnego i dotyczyło to lotów zarówno z Europy jak i USA. Teraz ta sytuacja trochę się poprawia. Mimo to, jest to zawsze spore wyzwanie aby tak ułożyć rozkład aby spełniać postawione warunki i wpisać go w fale transferowe w Warszawie.

Pasazer.com: Pojawiły się doniesienia o rychłym uruchomieniu trasy Budapeszt - Seul.

Robert Ludera: Z zasady nie komentujemy naszych planów dopóki nie są ostateczne. Obecnie podejmujemy kroki, które mogą nam ułatwić decyzję o uruchomieniu takiego połączenia. Otrzymaliśmy desygnację i upoważnienie na obsługę trasy z Budapesztu do Seulu, co jest pierwszym i jednym z najważniejszych kroków zmierzających do otwarcia rejsów między stolicami. Podejmujemy też kolejne działania, aby móc uruchomić takie połączenie. Dostrzegamy bowiem dwustronny potencjał turystyczny między Węgrami a Koreą Południową. Widzimy także, że ze względu na coraz większy popyt między Polską a Koreą oraz z powodu ograniczenia częstotliwości rejsów z Warszawy w umowie bilateralnej tylko do 5 tygodniowo, nie jesteśmy w stanie zrealizować tego potencjału w formie przesiadek przez hub w Warszawie. Obserwujemy też ograniczenia przepustowości Lotniska Chopina i jeśli port będzie rozwijany, to będziemy w tę nową przestrzeń wchodzić, tak w kontekście tras krótkich jak i dalekodystansowych. Natomiast jeśli tej przestrzeni nie będzie, to nie chcąc wstrzymywać naszego tempa wzrostu będziemy szukać innych miejsc.

Pasazer.com: Czy w przypadku połączenia Budapeszt - Seul ograniczeniem nie jest umowa bilateralna między Węgrami i Koreą Południową? Porozumienia takie z reguły regulują dostęp dla przewoźników z kapitałem kraju-strony lub wręcz zastrzegają dostęp tylko dla tzw. przewoźników narodowych.

Robert Ludera: Mamy nadzieję, że umowa bilateralna nie będzie stanowiła problemu. Jest ona skonstruowana korzystnie dla LOT-u i innych przewoźników unijnych, nie formułuje bowiem przytaczanych ograniczeń. Wystarczy, że przewoźnik spełnia określone warunki i jest w stanie wykazać się prowadzeniem odpowiedniej działalności na Węgrzech. Spełniamy te wymogi.

Pasazer.com: Podczas Gali CEESAR Awards w Poznaniu prezes Stefan Malczewski przypomniał, że LOT zamierza budować swój drugi hub w Budapeszcie.

Robert Ludera: Mamy sprawdzony model przewoźnika hubowego w Warszawie. Wiemy jak to robić, mamy do tego kompetencje i odpowiednie systemy. I – jak mi się wydaje – dobrze nam to idzie w ostatnich latach. W Budapeszcie widzimy wyraźną lukę: brak przewoźnika narodowego i sieciowego z bazą na tamtejszym lotnisku. Jednocześnie dysponuje ono infrastrukturą, która umożliwia ruch transferowy. Dlatego bierzemy pod uwagę wejścia w tę niszę. Już dziś na połączeniach z Budapesztu widzimy pewien udział ruchu tranzytowego. Nie są to oczywiście poziomy, jakie notujemy w Warszawie, ale są to zauważalne wolumeny, które pozwalają myśleć o tym, że ten segment jest rozwojowy i może być uzupełnieniem naszej oferty warszawskiej. W obliczu nie zawsze dostępnych możliwości rozwoju na Lotnisku Chopina – zwłaszcza w głównych falach wylotowych i przylotowych – możemy myśleć o tym, aby uzupełniać tranzyty przez Budapeszt. Dzisiaj wozimy pasażerów z Krakowa do Chicago zarówno przez stolicę Węgier jak i Warszawę. Nadto, nasza oferta jest także tak skonstruowana, że podróżni z Budapesztu do Chicago mogą polecieć także przez Kraków. Staramy się zatem multiplikować możliwości podróży, żeby nasi klienci mieli jak najszerszą ofertę.

Pasazer.com: Pojawiło się dużo spekulacji dotyczących połączeń europejskich z Budapesztu m.in.: do Pragi, Zagrzebia czy Sofii. Kiedy i jakie trasy zostaną uruchomione?

Robert Ludera: Wszystkie rozważane przez nas kierunki zależą od wielu czynników. Owszem, bierzemy wymienione miasta pod uwagę. Jednak decyzja nie jest ostatecznie podjęta. Co do samych kierunków – naturalnie pod uwagę bierzemy te o największym potencjale – a więc takie, które nie są obsługiwane w ogóle (unserved) lub oferta jest niewystarczająca (underserved).

Pasazer.com: Dziękuję za rozmowę.

Tutaj możesz przeczytać pierwszą część rozmowy z Robertem Luderą i Krzysztofem A. Siemińskim.

Rozmawiał Mirosław Pachowicz.

Wywiad autoryzowany.

fot. (o ile nie podano inaczej): mat. prasowe