Flota: Leasing czy własność? Leasingowane samoloty w przewadze

Wykres 1. Źródło: IATA Sustainability and Economics i Cirium

Na większą skalę oferty leasingu pojawiły się po raz pierwszy pojawił się w Ameryce Północnej, gdzie w 1978 r. zderegulowano rynek przewozów lotniczych. W ciągu następnego dziesięciolecia wzrost popytu na lotnicze podróże i przewóz towarów spowodował zwiększenie udziału leasingowanych samolotów z 20 do 50 proc. Od tego czasu linie lotnicze w Europie, Ameryce Łacińskiej i Azji zaczęły korzystać z leasingu do tego stopnia, że udział ich własnych samolotów spadł do prawie 30 proc. Z kolei w Ameryce Północnej następuje spadek udziału leasingu, czyli tendencja odwrotna. W tym regionie w apogeum, czyli w 1992 r. dzierżawione samoloty stanowiły ok. 60 proc. Obecnie ten udział wynosi 40 proc. i jest niższy o 20 pkt-ów proc.

Według IATA niższy udział leasingowanych samolotów w Ameryce Północnej wynika z kilku przyczyn. Po pierwsze, linie lotnicze z Ameryki Północnej mają łatwiejszy dostęp do rynków kapitałowych i stosunkowo tanich innych form finansowania, takich jak np. dług korporacyjny. Po drugie, najwięksi przewoźnicy sieciowi, którzy mają obecnie największy udział w rynku są właścicielami znacznej części swojej floty. Wreszcie, pewną rolę mogły odegrać lepsze wyniki finansowe regionu, co sprzyjało pozyskiwaniu samolotów na własność.

Z drugiej strony IATA stawia tezę, że wyższy udział leasingu w innych regionach, z wyjątkiem Afryki, prawdopodobnie umożliwił szybsze odnawianie floty. Według stanu na lipiec 2023 r. wiek światowej floty będącej w eksploatacji i obejmujący zarówno nowo wyprodukowane samoloty, jak i niektóre 50-letnie regionalne turbośmigłowe wynosi 11,6 lat. Wykres 2 prezentuje średni wiek samolotów w sześciu regionach tzn. w Afryce, Ameryce Łacińskiej, Ameryce Północnej, Azji i Pacyfiku, na Bliskim Wschodzie i w Europie. Kolor niebieski oznacza odrzutowce wąskokadłubowe, czerwony szerokokadłubowce, żółty odrzutowce regionalne a różowy turbośmigłowce.

Wykres 2. Źródło: IATA Sustainability and Economics i Cirium

Patrząc na samoloty według regionów widać, że najmłodszą flotą (ok. 10 lat) mogą pochwalić się Azja i Pacyfik oraz Bliski Wschód, podczas gdy wiek maszyn w Europie odpowiada średniej światowej. Floty w obu Amerykach, zwłaszcza w Ameryce Północnej, są zwykle nieco starsze, częściowo z powodu starzejących się odrzutowców regionalnych. Flota afrykańska jest starsza, o ok. 5 lat od średniej światowej. Wiek floty z obszaru Azji i Pacyfiku (9,7 lat) wydaje się potwierdzać tezę IATA. Jednak wiek floty w Ameryce Łacińskiej (12,4 lat), gdzie udział leasingu jest najwyższy (ok.75 proc.) zdaje się twierdzeniu stowarzyszenia przewoźników przeczyć.

Na koniec warto poświęcić kilka słów polskiemu podwórku, czyli sprawdzić jak w opisywanych aspektach funkcjonowania branży lotniczej wygląda LOT. Flota narodowego przewoźnika składa się z 75 samolotów, wliczając dwa embraery E175 nadal latające dla polskiego rządu. Według ostatniego dostępnego sprawozdania finansowego na dzień 31 grudnia 2022 r. LOT na własność posiadał tylko jeden samolot i był to embraer E175. Oznacza to, że w Locie udział leasingu finansowego i operacyjnego przekracza 95 proc., a więc jest o ponad 20 p-któw proc. wyższy od średniej europejskiej. Natomiast wiek floty polskiej linii wynosi obecnie 11,7 lat, czyli nieznacznie więcej niż średnia dla regionu Europy.

Fot.: Materiały prasowe