Zima 2023/24. Warszawa i porty regionalne
Poniżej podajemy kluczowe dane dla najważniejszych polskich lotnisk – w ujęciu bardzo syntetycznych.
Aglomeracja warszawska
1. Lotnisko Chopina
Warto podać zmiany do początku Sezonu Zima 2019/20, gdy nie było jeszcze zmian spowodowanych pandemią (okres listopad – grudzień 2019).
- Oferowanie łączne: 3 389,3,0 indeks do tego samego okresu w 2019: - 97,6
- LOT: 1866,7, indeks 86,9, W6: 761,4 indeks 156,7.
Warto odnotować pojawienie się hiszpańskiej hybrydowej linii czarterowo-rozkładowej - Plus Ultra oferującej połączenia interkontynentalne – raz w tygodniu na Kubę (Veracruz) i na wenezuelską wyspę Margaritę, samolotem A330. To, w przyszłości może być poważna zimowa konkurencja na tym rynku dla LOT-u.
Ze zrozumiałych względów podajemy też indeksy zmian w liczbie rejsów, łącznie i dla LO.
- Zima 2023/4 – łącznie : 58 266 indeks do Zimy 2018/19 (z bardzo dużym przybliżeniem) – 87,2 LOT: 38 088 , indeks do Zimy 2018/9 – 80,8
- Listopad 2023: 13 716 indeks do Listopada 2019 (dokładny) – 84,9, LOT 7648 indeks do Listopada 2019 - 77,1
- Grudzień 2023: 11784 indeks - 85,2 LOT: 7726 indeks 77,1.
Sytuacja w porcie świetnie odzwierciedla strukturalne zmiany
na rynku. Zdecydowany spadek udziału
LOT-u. Tylko częściowym wytłumaczeniem jest wojna w Ukrainie. Największe
znaczenie ma tu sprzężenie zwrotne pomiędzy zmianami w strukturze popytu i
agresywnością rynkową ultra tanich linii. Na Lotnisku Chopina dodatkowym
bodźcem jest zablokowanie możliwości wzrostu przepustowości lotniska w
Modlinie. Udział tanich linii wzrośnie o ponad 9 ppct., a oferowanie W6
będzie większe o 47,8 proc. niż FR
w Modlinie. A to ten drugi port miał być głównym tanim lotniskiem dla aglomeracji
warszawskiej. A dodajmy jeszcze, że szybko rosną też przewozy czarterowe.
Wbrew zapowiedziom FR nie zwiększy gwałtownie oferowania. Dołoży jedynie dwa rejsy tygodniowo do Manchesteru. O skomplikowanej grze przewoźnika z zarządami obu warszawskich portów pisaliśmy w oddzielnych tekstach. Mniejsze tanie linie albo zredukowały znacznie ofertę – Norwegian, albo zupełnie wycofały się – easyJet. I w tym segmencie mamy do czynienia z konsolidacją rynkową. W odróżnieniu od mniejszych aglomeracji Grupa LH zwiększa tu oferowanie. Zaostrzy się jej walka konkurencyjna z Grupą AF/KLM. Holenderski przewoźnik dokłada czwarty rejs dziennie. Razem z AF będą mieli siedem połączeń. BA zmieniło już strategię w Polsce. Walczy o rynek, w tym o ruch bezpośredni, wysokopłatny, plus oczywiście atlantycki. LOT już nie ma takiej przewagi, jak przed pandemią. Emirates i Turkish zdecydowanie rozwijają ofertę walcząc o ruch tranzytowy i korzystając z częściowego zamknięcia trasy transsyberyjskiej. TK dzięki umowie c/s z LO może wykorzystywać do budowania oferty tranzytowej trzy rejsy dziennie do IST. Finnair zwiększa ofertę w porównaniu z Zimą 2018/19 i utrzymuje oferowanie z Zimy 2019/20, pomimo utraty znacznej części ruchu azjatyckiego. Bardziej agresywnie walczy o ruch bezpośredni, korzystając z braku konkurencji LOT-u i tanich linii.
2. Modlin
- Oferowanie 1302 - oczywiście całość FR. Indeksy zmian:
- Do Zimy 2018/19 – 95,6.
- XI-XII – do 2019 - 107,0
Wizz Air osiągnął w aglomeracji warszawskiej ogromną przewagę nad Ryanairem, już 32,4 proc. Oto skutki obecnej strategii rozwoju infrastruktury lotniskowej w aglomeracji warszawskiej. Blokowanie Modlina dodatkowo zachęca W6 do skokowego rozwoju w WAW. A przecież to Modlin jest przeznaczony dla tanich linii i czarterowych. Gdy do oferowania W6 dodamy Norwegian i Jet2.com to przewaga rośnie do prawie 50 proc. A są jeszcze czartery, których dokładnych danych jeszcze nie znamy, ale różnica stanie się wtedy ogromna. A i ich większość powinna przenieść się do Modlina. Po prostu obłęd.
Główne porty regionalne
Kraków
Ogromny rozwój oferty tanich linii – o 49,8 proc. To, przede wszystkim, efekt rozwijającej się konkurencji FR i W6. Tu węgierska linia nie unika czołowego zderzenia. Ułatwia jej to efektywna polityka kształtowania opłat przez port. A, miedzy innymi, dużych zniżek za nowe trasy. I brak super preferencji dla FR. Liczbę tras oferowanych przez Ryanaira to 70 połączeń. Udział tanich linii wynosi już aż 77,7 proc. i wzrósł o 7,3 ppct.
Rośnie oferowanie Jet2.com natomiast inne mniejsze tanie linie - easyJet i Norwegian radykalnie ograniczają ofertę. Obecnie Kraków jest jedynym polskim lotniskiem, do którego operuje ta brytyjska tania linia. Grupa Lufthansy wróciła na ścieżkę wzrostową. Nie może być pasywna, gdy KLM będzie oferował już cztery rejsy dziennie. Warto podkreślić, że zwiększa liczbę połączeń w niskim sezonie zimowym. LOT zmniejszy liczbę rejsów do WAW o 1-2 dziennie, ale i tak będzie miał pełną ofertę tranzytową. I tu stara się racjonalizować ofertę. KRK to jedyny port regionalny, w którym będzie miał znaczącą siatkę pozahubową. Utrzyma rejsy do ORD, TLV i SZY, dołoży połączenie do IST a zawiesi do BUD i GDN.
Gdańsk
Duże znaczenie ma porównanie z początkiem Zimy 2019/20, gdyż w W2018/9 port niespodziewanie odnotował spadek oferowania. Ale już w kolejnym sezonie walka konkurencyjna W6 i FR nabrała dużych rumieńców. Węgierski przewoźnik ostro bronił swojej pozycji lidera w porcie.
- Oferowanie łączne XI-XII 2023 i porównanie do 2019 – 1 172,0 (+21,3 proc.)
- W6 – 587,4 (+27,9 proc.)
- FR – 357,4 (+33,1 proc.)
W porcie nie tylko konkurencja W6 i FR ma charakter spektakularny. Ten sezon zimowy to bez mała moment historyczny. Oferowanie KLM-u, podwojone w porównaniu z Zimą 2018/9, a w porównaniu z 2019/20 dodany czwarty rejs, jest większe niż Grupy LH. To podręcznikowy przykład znaczenia geografii w kształtowaniu ofert wielkich linii sieciowych. AMS, jest zdecydowanie lepiej położony dla GDN niż FRA, nie mówiąc już o MUC. Jest znacznie bliżej, i stanowi świetny hub dla znacznej części Europu, w tym z/do Wielkiej Brytanii.
Udział tanich linii, podobnie, jak w KRK wzrósł do 86 proc. – o 10,2 ppct. Jednak linie sieciowe utrzymują rozbudowaną ofertę: 5 - 6 rejsów LO do WAW i po cztery rejsy KLM-u, LH, i 2- 3 rejsy SAS do CPH.
Porównanie z okresem Listopad – grudzień 2019.
- Oferowanie łączne: 595,2, indeks 109,2
- W6: 320,4, indeks 135,5
Zdecydowanie zwiększenie dominacji FR. Przed pandemią W6 starał się gonić rywala, teraz nieco odpuścił. LOT nawet minimalnie zmniejszył liczbę rejsów do WAW, ale zwiększył pojemność samolotów. Oczywiście 6 rejsów dziennie to pełna oferta dla wszystkich typów ruchu. Grupa LH oferuje o jeden rejs dziennie mniej do hubów niemieckich i używa mniejszych samolotów. Stąd tak ogromny spadek oferowania. Jednak sześć rejsów dziennie daje nadal pełną ofertę, a port pozostaje drugim, co do ważności portem regionalnym grupy w Polsce. I tu KLM konsekwentnie rozwija ofertę dokładając drugi rejs dziennie. Staje się coraz poważniejszym konkurentem dla Grupy LH. A przecież rozpoczął operacje do WRO dopiero na początku Sezonu Lato 2019.
Katowice
Indeksy do XI-XII 2019.
- Łącznie 575,4 – 94,6 proc.
- W6 – 364,0 – 111,7 proc.
- FR – 140,8 – 74,8.
Trwa ostra konkurencja W6 i FR. Jednak w KTW irlandzka linia po gigantycznym skoku w Zimie 2019/20 cofnęła się nieco. Więcej niż ciekawostka, analogicznie, jak w WAW, rozpocznie operacje hybrydowa linia Plus Ultra - na Margaritę (Wenezuela) i Kubę. LH powoli odbudowuje ofertę. Teraz będzie dla niej latał, dwa razy dziennie do FRA, Air Dolomiti.
Poznań
- XI-XII 2023 do 2019 – 102,9
W6, który kilka lat przed pandemią był równym konkurentem dla FR, praktycznie poddał się. Zadecydowała o tym, miedzy innymi, wyjątkowa ekspansywność irlandzkiej linii, która sezon po sezonie skokowo zwiększała oferowanie. W POZ udział tanich linii jest relatywnie niezbyt duży - niecałe 70 proc. Jednak aglomeracja ma też bardzo dużą ofertę czarterową, w portach regionalnych - drugą, co do wielkości, po KTW. flydubai będzie oferować loty do Dubaju, ale również, dzięki umowie code share z Emirates, ofertę tranzytową do Azji i Australii. Na razie ograniczoną, ale to, prawdopodobnie dopiero początek. Wśród nowości warto wymienić też kolejne regionalne połączenie krajowe FR – do KRK. LH dość powoli wraca do poziomu oferowania sprzed pandemii. Podobnie, jak LOT. Jednak 4-5 rejsów dziennie do MUC i FRA oznacza bardzo już rozwiniętą ofertę tranzytową. KLM tylko z jednym rejsem nie jest jeszcze dla tych liderów sieciowych poważnym konkurentem. Jednak i tu należy oczekiwać stopniowego zwiększania liczby rejsów.
Mniejsze porty regionalne
Z wyjątkiem LCJ we wszystkich mniejszych portach regionalnych mamy do czynienia ze spadkami oferowania, w wielu przypadkach drastycznymi. Łódź w korzysta na problemach FR w aglomeracji warszawskiej i częściowym traktowaniu lotniska jako alternatywy dla WMI.
Jednak zdecydowany spadek udziały tych portów w łącznym oferowaniu, który wynosi obecnie tylko 5 proc. ma charakter strukturalny. W Zimie 2018/19 było to 6,1 proc. Przewoźnicy wolą koncentrować się na największych aglomeracjach, gdzie ich oferta może być bardzo rozbudowana. To sprzyja efektywnemu wykorzystywaniu floty. Ważna jest też poprawa efektywności transportu naziemnego. A i ten może być zdecydowanie bardziej ekonomiczny i wydajny w przypadku wielkich/dużych lotnisk.
W najlepszym dla siebie okresie przed pandemią Grupa LH miała ofertę do
większości małych lotnisk (BZG, LCJ, LUZ, RZE). W przypadku LUZ operowała dla
niej BM. Teraz został tylko RZE. Decyduje o tym rozwijający się rynek biznesowy
oraz oczywiście północnoatlantycki. LOT utrzymał połączenia zasilające hub warszawski, wśród
których najważniejszy jest oczywiście RZE, ale we wszystkich przypadkach
ograniczył ofertę. Do LUZ, przed pandemia rozpoczął operacje dopiero w Zimie
2019/20.