Felieton: Nieśmiała polityka rozwoju lotnictwa

solokhumbu,
ad1. to prawda, tylko nie zmienia kluczowej kwestii: ciężko jest uruchomić z Okęcia nowe loty w takich godzinach by pasowało to przewoźnikowi (zwracam uwagę, że on musi się jeszcze wpasować w sloty na drugim lotnisku, w obiegi samolotów itd. CPK da więc dużo lepsze możliwości KAŻDEMU przewoźnikowi.
ad 2. Cargo w Polsce jest, wyjeżdża drogą lądową. Nie ma też powodów by nie obsługiwać cargo z sąsiednich krajów (kraje bałtyckie, Słowacja, kiedyś może nawet Białoruś i Ukraina).
Czy to są kompleksy, że jak coś jest w Niemczech to my mamy nie mieć?
ad 3. Sam mieszkam na południu Polski i właśnie potrzebuję CPK. Nie wszędzie da się polecieć z lotniska regionalnego, a jeśli nawet to nie w odpowiedni dzień i o odpowiedniej godzinie, znaczenia ma też cena. Więc potrzebuję CPK żeby mieć lepszy dojazd na lotnisko w Warszawie. CPK nie pozbawi ludzi lotnisk regionalnych, natomiast da im większy WYBÓR.
Co więcej CPK umożliwi pojawienie się nowych przewoźników i większej liczby lotów, co wpłynie także na niższe ceny.
To, że Wizzair rozwija się w WAW tylko pokazuje, że CPK nie jest "skazany" na LOT, on jest potrzebny nawet gdyby LOT przestał istnieć (np. ja z Warszawy latam głównie Emirates)
ad 4. Oczywiście, że budowa CPK nie musi zacząć się już teraz. Kluczowe jest to co właśnie się dzieje: wstępne plany, rezerwacja gruntów, dostosowanie innych elementów infrastruktury (np. linii kolejowej Warszawa - Łódź - Wrocław/Poznań). choćby z tego powodu dobrze, że zaczęto coś robić.
Natomiast sama budowa może zacząć się później, jednak już teraz widać, że ogólnie to tracimy na braku CPK. Mniej lotów z Warszawy, zatłoczone lotnisko z którego czasem nie da się uruchomić nawet pojedyńczego lotu w szczycie, trudniejszy dojazd - to ostatnie to problem np. dla mnie.
od 5. Modlin jest sam sobie winien: ma taryfę, które preferuje tylko Ryanaira, więc inwestycje w Modlin są widziane jako inwestycje w Ryanaira. Modlin musi zmienić zasady udzielania zniżek: powinny być za nowe połączenia a nie za przewożenie bardzo dużej liczby pasażerów.

Brawo @demar!

A teraz: @krzysiekl, tylko trzeba uwzględnić kilka rzeczy:
1. w WAW istnieją nadal wolne sloty. Oczywiście: ruch biznesowy ma swoje prawa i niekoniecznie będzie chciał latać w dziwnych porach. Ale wyloty do kierunków typowy vfr czy leisure mogą odbyć się o dowolnej porze. Zatem tutaj jest jeszcze zauważalna rezerwa. Co więcej: w WAW jest limit dobowej liczby startów i lądowań. Może LO w końcu zrozumie, że E70/E75 to maszyny skrajnie nieekonomiczne? I również dziś już mocno nieekologiczne. Wiem, że proces wyzbywania się "wypierdków" w LO trwa, ale zdecydowanie zbyt wolno. Zamieniając E70/75 na B737/A320 zyskujemy nagle ok. 100 foteli extra. Przy tym samym slocie!
2. A to cargo skąd weżiesz? Z tego saego źródła, z którego Bambik chciał wziąć milion samochodów elektrycznych do 2018?
3. Fakt istnienia CPK będzie dla większośc mieszkańców Pl mocno in minus. Zapytaj mieszkaca Krawa, Poznania czy Gdańska: czy woli na swoje lotnisko jechać 15-20 min z centrum kolejką / MPK czy może jednak woli 2-3h wiecznie opóźnionym i bezndziejnym PKP IC bez realnej konkurencji na torach? Wg mnie tendencja spadku udziału w rynku przez WAW/CPK jest trwała. A gdyby nie (może nie ultra dynamiczny, ale jednak) rozwój W6 w WAW, ten spadek byłby dziś jeszcze wyraźniejszy.
4. Najlepsze, co można zrobić z projektem CPK to schować go do szuflady. Nie pozwolić może na duże inwestycje na terenie, który ten port (w wersji minimum!) miałby zająć, zale zacząć jego budowę wtedy, kiedy będzie serio potrzebna. Dziś, za wielokrotnie mniejsze pieniądze należy lekko rozbudować WAW oraz istotnie powiększyć WMI.
5. Gdyby nie blokada rozwoju WMI przez PiS (o przepraszam, przez PPL), już dziś to lotnisko miałoby ok. 6m. Może 6.5-7 nawet. Zatem kilkanaście mln za kilka(naście) lat nie jest nierealne. Poza tym na WMI dojeżdżają nie tylko mieszkańcy "lasów na Kurpiach" czy południowych Mazur (gdzie faktycznie tłumów nie ma), ale spora część Kujaw, ziemi łódzkiej. Na północ (licząc aż do granicy z roSSją) od Modlina jedyną konkurencją są SZY, na południe z kolei (a więc w catchment area WAW) lotnisk jest sporo. Nawet pomijając LUZ i LCJ (o RDO nie wspomnę...), to mamy KTW i KRK. No a LCJ też ostatnio ma fajne wzrosty.

demar, tylko trzeba uwzględnić kilka rzeczy:
1. nawet aktualna liczba podróżnych w WAW jest mniejsza niż mogłaby być na CPK ze względu na ograniczenia w WAW. W godzinach szczytu trudno wepchać dodatkowy slot, a w nocy lotnisko jest zamknięte (niektóre huby przesiadkowe mają ważne fale przylotów/odlotów w środku nocy). większy ruch na CPK to będzie skutek działania różnych linii, nie tylko LOT
2. liczy się także cargo, na CPK to będzie istotny element, w WAW to tylko dodatek do ruchu pasażerskiego.
3. fakt istnienia CPK wpłynie na mniejszy wzrost lotnisk regionalnych i odwrotnie: brak CPK oznacza, że porty regionalne trzeba szybciej rozbudowywać.
4. na razie nie widać nadmiernego pośpiechu z budową CPK. Plany, rezerwa gruntów musza być wykonane jak najszybciej. z rozpoczęciem samej budowy można poczekać.
5. kilkanaście milionów w Modlinie? nie jestem przekonany, to lotnisko tylko dla Warszawy i części na północ od Warszawy która nie jest zbyt gęsto zaludniona. Skoro mówimy, że w WAW z 18mln do 30mln będzie DŁUGO rosnąć, gdzie przyjeżdżają ludzie z całego kraju...to w wzrost w Modlinie do kilkunastu milionów w 2040 tym bardziej bym nie wierzył. No chyba, że WAW w tym czasie też będzie mieć dużo ponad 30mln. (Tzn miałoby nawet więcej ale z braku przepustowości mieć nie będzie..)

Brawo demar,
Coz za spokojny (niepolityczny) i wywazony wpis. Pisz czesciej!

Wygląda na to, że ta polityka rozwoju lotnictwa jest robiona pod z góry postawioną tezę, że budujemy szybko CPK i zamykamy Okęcie. Budujemy bardzo szybko, drogo i z błędami zanim ktoś się zorientuje, że taki pośpiech jest bez sensu. Do tego tracimy miliardy zainwestowane w infrastrukturę Okęcia.

Prognoza bazowa opracowana w 2021 roku przez IATA Consulting ma ogromne prawdopodobieństwo, że się zwyczajnie nie sprawdzi. 32,6 mln pax dla CPK w 2030 roku, naprawdę? W roku 2023 będzie 18+ mln pax na Okęciu. Wzrost o ok. 80% w ciągu siedmiu lat przy głównej linii jaką jest LOT w wyjątkowo słabej kondycji ekonomicznej? To musiałby być wzrost średnio o ponad 7% rocznie, a średni wzrost za ostatnie 15 lat jest gdzieś między 4 a 5%.

Warto też pamiętać, że inne prognozy z bardzo dobrego dla lotnictwa roku 2017 mówiły o wzroście średniorocznym 4,7% (Boeing CMO 2017, s.18) albo 4,4% (Airbus GMF 2017, s.16). Te same firmy w roku 2023 publikują średniorocznie prognozy wzrostu na kolejne 20 lat o 4% (Boeing CMO 2023, s.2) albo 3,6% (Airbus GMF 2023, s.11). Gdyby spełniły się przywidywania firmy Boeing o średniorocznym wzroście 4% to prognoza liczby pax dla CPK w roku 2030 byłaby ok. 25 mln. Warto zaznaczyć, że byłoby to i tak znacznie więcej niż IATA Consulting przewiduje dla CPK w roku 2030 w tzw. prognozie niskiej.

Do tego WAW systematycznie traci udziały w krajowym rynku na rzecz lotnisk regionalnych. Już dawno udział WAW zszedł poniżej 40%, a do roku 2028 może być nawet poniżej 35%. CPK może zatrzymać silną tendencję spadkową, ale są małe szanse aby ją odwrócił. Jeśli prognoza bazowa na rok 2040 przewiduje prawie 100 mln pax w Polsce (a prognoza niska mniej niż 80 mln) to jakim cudem ktoś przewiduje 45,7 mln pax w CPK? Rozumiem, że ktoś wynajął IATA Consulting do napisania takich prognoz i za to zapłacił, ale są granice przyzwoitości.

Gdyby przyjąć założenia innych firm to CPK powinno być w 2040 roku gdzieś między 30 a 35 mln pax. Natomiast wiele portów regionalnych znacznie lepiej niż w prognozie bazowej. WMI w 2040 r. ma mieć 4,1 pax? Przecież realne jest nawet dwa-trzy razy więcej. WRO w 2040 r. 6,9 mln? To po co planują rozbudowę terminala do co najmniej 10 mln pax rocznie już w 2035? KRK w 2040 13,6 mln? Jedno z najszybciej rozwijających się lotnisk w Polsce w ciągu ostatnich 15 lat miałoby urosnąć o mniej niż 50% w ciągu kolejnych 17 lat? Żenujące. Naprawdę PPL będą tak długo blokowały inwestycje regionalne?

CPK jest potrzebny po to, że kiedyś przepustowość Okęcia się skończy ale nie będzie to rok 2027, ani nawet 2030. Ważne aby CPK po wybudowaniu przestało tracić udziały w rynku lotniczym wobec portów regionalnych. A porty regionalne mogły się dalej swobodnie rozwijać. Natomiast czas rozpoczęcia inwestycji (w tym głównie CPK) musi zostać zweryfikowany przez zaktualizowane prognozy.

btw te mapki poglądowe z czasem dojazdu do lotnisk nie przekładają się na określenie potrzeb dojazdu gdzieś dalej do lotniska, gdyż co z tego, że z pobliskiego lotniska gdzieś tam czasem poleci jakiś samolot jeśli nie jest to dla kogoś odpowiednie połączenie (kierunek, dzień tygodnia, godzina czy nawet kwestia cen).
Znacznie ciekawsze są mapy pokazujące z jakiego obszaru ludzie na dane lotniska przyjeżdżają albo z których lotnisk korzystają mieszkańcy danego obszaru.

volare2023, oczywiście.
dobre połączenia między regionami i dobre dojazdy na lotnisko spowodują, że np. pasażerowie z południa Polski albo z Warszawy mogą także lecieć z Gdańska. Ze względu na dostępność konkretnych połączeń (kierunek, dzień tygodnia, godzina, konkretna preferowana przez kogoś linia lotnicza).

air, problem z komunikacją publiczną jest spory, spółka CPK zapowiada, że to zmieni, że będzie więcej połączeń kolejowych.
na pewno pomoże w tym także pełne otwarcie rynku kolejowego - już za kilka lat.
jeśli leci się z jakiegoś lotniska rano - często stosowanym rozwiązaniem (choć trochę kosztującym) jest znalezienie hotelu koło tego lotniska.

Było referendum w sprawie budowy lotniska Białystok (dokładniej to w okolicach Tykocina) PiS sabotował ten projekt i agitował przeciwko argumentując, że wszyscy z północnowschodniej Polski dojadą do Modlina i Chopina w 2 godziny bo będzie Via Baltica i Rail Baltica. Minęło 8 lat i ani drogi, ani pociągów nie ma. Za to zamiast Modlina i Chopina będzie Radom i Baranowo. Cudownie. No to Suwałki, Augustów, Ełk będą jeździć do Wilna i Kowna? Nawet gdy pociągi zaczną jeździć to nic nie pomoże. Pierwszy samolot odlatuje o 6 rano, a pierwszy pociąg z Białegostoku do Warszawy przyjeżdża 7:30, ostatni samolot przylatuje o 23:00 a ostatni pociąg z Warszawy do Białegostoku odjeżdża o 20:30. W tym kraju dworce kolejowe zamykają o 23 i otwierają o 3-4 rano i nie ma nocnych pociągów! Żeby zdążyć na samolot o 6 rano z Chopina to z Suwałk trzeba wyjechać o 00:30

Wiele portów regionalnych i tak stanie przed potrzebą rozbudowy. Mam tutaj na myśli większe porty usytuowane dalej, poza obszarem bezpośredniego oddziaływania CPK. Intermodalny system pociąg-samolot będzie po zbudowaniu CPK zupełnym novum i trochę wody w Wiśle upłynie zanim pasażerowie na dobre się do niego przekonają. Wcześniej zaś właśnie lotniska takie jak KRK, WRO czy GDN będą miały swoje "pięć minut". W Krakowie dzieje się to już teraz, o czym świadczy chociażby łatwość w pozyskiwaniu nowych przewoźników i systematyczne zwiększanie przez nich oferowania. Wrocław czeka to lada moment, gdyż (jakkolwiek górnolotnie może to zabrzmieć) świat zaczyna poznawać się na tym mieście i regionie oraz żywo się nim interesować. Ogromny potencjał drzemie też w Gdańsku. A jeśli takie regionalne porty lotnicze odpowiednio się rozwiną, zapewniając dobrą siatkę połączeń sieciowych z podstawowymi long-haulami (pamiętajmy o nadchodzącej za sprawą A321XLR rewolucji), ludzie nie będą zbyt ochoczo rezygnować z podróżowania ze "swoich" portów na rzecz CPK.
Słowem podsumowania - bardzo trudno jest mi uwierzyć w to, że po uruchomieniu CPK położone dalej porty regionalne stracą na znaczeniu i zwolnią tak bardzo, jak sugerują umieszczone w Rysunku 43 prognozy bazowe IATA. 10,2 mln pasażerów w Krakowie w 2030 roku? Przecież jeśli nic złego się nie stanie, to już w przyszłym roku taki wynik będzie w zasięgu.

porty regionalne nie muszą się bardzo martwić o CPK (+ sprawny dojazd do niego z większości kraju), natomiast ich rozwój, a więc potrzeby rozbudowy będą mniejsze.
W odwrotnej sytuacji, gdyby CPK nie powstał, porty regionalne wymagałyby większej rozbudowy gdyż w pewnym momencie nawet ruch z/do Warszawy zacząłby w znacznie większym stopniu z nich korzystać.