Okres covidowych ograniczeń w podróżowaniu to przeszłość. Polacy wrócili do latania i wakacyjnych wyjazdów.

- Rynek wyjazdów turystycznych odbudował się szybko, ale taką samą szansę miał rynek przewozów regularnych, jednak szereg czynników związanych z decyzjami podejmowanymi podczas pandemii wpłyną na to, że ten rynek nie mógł się odrodzić. Na naszym przykładzie widać, że jeśli ktoś w czasie pandemii dokonał restrukturyzacji kosztowej, mógł po pandemii stymulować rynek niskimi cenami. A jeśli ktoś zjadł pieniądze otrzymane z pomocy publicznej i przespał szansę na restrukturyzację, wyszedł po pandemii z wysokimi kosztami, zmniejszonymi zasobami i z wielkim długiem. Takie linie nie miały jak stymulować powrotu rynku do normalności - mówi w rozmowie z portalem Grzegorz Polaniecki, prezes Enter Air.

Marzena German ekspert Wakacje.pl wskazuje, że w minionym sezonie letnim turyści z Polski najczęściej wybierali pobyty w Turcji oraz Grecji. Podobnie jak inne kraje śródziemnomorskie dużym zainteresowaniem cieszyły się Bałkany oraz, niezmiennie od lat, Egipt.

- Coraz większe zainteresowanie wykazują ponadto wyjazdy zimowe. Niekwestionowanym liderem pobytów o tej porze roku jest Egipt. Za tą destynacją przemawia przede wszystkim stosunkowo krótki czas przelotu oraz możliwość uprawiania różnego rodzaju turystyki, od typowo wypoczynkowej, przez aktywną, na zwiedzaniu pozostałości antycznej cywilizacji kończąc - mówi German.

Zima, to również najlepszy czas do odbycia podróży egzotycznych.

- Na wakacje nad Morzem Śródziemnym latamy odpocząć, a na wakacje egzotyczne latamy po to, żeby poznawać świat - mówi Maciej Szczechura, prezes zarządu Rainbow.

Oferta polskich biur podróży w wyjazdach egzotycznych wzbogaca się z sezonu na sezon.

- W ostatnich latach co sezon odnotowujemy ponad 30 proc. wzrostu w tym segmencie wyjazdów - wskazuje Szczechura

Najpopularniejszymi kierunkami są Zjednoczone Emiraty Arabskie, Tajlandia, a także Dominikana. Wśród tegorocznych egzotycznych nowości należy wymienić przede wszystkim brazylijskie Wybrzeże Kokosowe z oferty ITAKA oraz wenezuelską wyspę Margarita oferowaną przez Rainbow. Do miasta Salvador można udać się bezpośrednio z Warszawy, natomiast na Margaritę z Warszawy i Katowic.

Wspomniane dwa lotniska są liderami w kwestii obsługi dalekodystansowych połączeń czarterowych w Polsce. W przeszłości Rainbow dalekie czartery obsługiwał również z Poznania i Gdańska. Prym na naszym rynku wśród linii lotniczych obsługujących kierunki długodystansowe wiedzie PLL LOT. Przeloty dreamlinerem znajdują się w ofercie wspominanych biur Rainbow, ITAKA, a także Coral Travel oraz TUI. Boeing 787 pierwszy raz został wyczarterowany już w 2013 roku na zlecenie Rainbow.

Nie wszystkie dalekodystansowe przeloty realizowane są jednak największymi samolotami. W wielu przypadkach touroperatorzy decydują się na wybór mniejszego samolotu, nawet kiedy lot trwa powyżej 5 godzin. Niekwestionowanym liderem w tej części rynku czarterowego jest linia Enter Air. Grzegorz Polaniecki przekonuje, że posiadane przez linię boeingi 737 zyskują nad większymi konkurentami przede wszystkim w kwestii ekonomii. Lot mniejszego boeinga 737 jest znacznie bardziej ekonomiczny niż samolotu szerokokadłubowego. Znacznie łatwiej jest też zapełnić mniejszy samolot. Boeingi Entera na dalekich lotach można spotkać nie tylko w Warszawie i Katowicach. Z Gdańska linia lata na Zanzibar, a z Wrocławia do kenijskiej Mombasy. Ponadto polski przewoźnik wąskokadłubowymi boeingami wykonuje loty m.in. do Gambii, na Wyspy Zielonego Przylądka, do Omanu, ale także i Dubaju. Do ostatniego z wymienionych miast można polecieć również z Poznania i Wrocławia.

Wąskokadłubowe samoloty na dalekich trasach wykorzystuje nie tylko Enter Air. W ofercie biura JoinUp na nadchodzącą zimę znalazły się oferty pobytów na Sri Lance z wylotami zaplanowanymi z Warszawy, Katowic i Rzeszowa. Loty mają być realizowane boeingami 737 należącymi do ukraińskiej linii SkyUp.

Nie tylko polscy przewoźnicy wykonują loty czarterowe dla biur podróży z Polski. Zauważalny jest coraz większy udział udział tureckich linii lotniczych. Prym wiedzie Pegasus. Linia, której główna baza znajduje się w porcie lotniczym Istanbul Sabiha Gökçen, wykonuje nie tylko połączenia regularne. Pasażerom z Polski znana jest z lotów wykonywanych na tureckie wybrzeże, przede wszystkim do Antalyi i Bodrum. Przewoźnik widzi w regionie Europy Środkowo - Wschodniej bardzo duży potencjał rozwojowy, czego efektem ma być założenie własnej nowej linii, która byłaby zarejestrowana w Polsce lub jednym z sąsiednich państw.

Nową, również turecką linią lotniczą, która rozpoczęła operacje z Polski w minionym sezonie jest Mavi Gök Airlines. Przewoźnik jest własnością biura Anex Tour i realizuje przeloty dla tego organizatora m. in. do Turcji. Jako jedyny wykonuje on również rejsy coraz mniej popularnymi boeingami 757.

Widząc stałą i wciąż rosnącą popularność pobytów w Turcji, nie ulega wątpliwości, że oferta lotów do tego kraju będzie się jeszcze wzbogacać. Uzupełnieniem dla dużego i bardzo zatłoczonego portu lotniczego Antalya niewątpliwie stanie się położone 100 km na wschód mniejsze lotnisko Gazipaşa-Alanya. Zachodnie, egejskie wybrzeże Turcji skomunikowane jest przede wszystkim przez port lotniczy Bodrum. Uzupełnieniem dla tego lotniska jest Izmir oraz mały port w sąsiedztwie miasta Dalaman.

Swoje linie lotnicze SkyUp posiada również wspominane wcześniej biuro podróży JoinUp.

Itaka, drugie największe polskie biuro podróży pod względem liczby klientów w minionym roku, również rozważa posiadanie własnych linii lotniczej lub wprowadzenie systemu hybrydowego.

- Chcielibyśmy wziąć w leasing samoloty i powierzyć je już istniejącej, doświadczonej linii lotniczej, która ma wszelkie pozwolenia i certyfikaty na prowadzenie operacji i ma do tego przygotowane załogi i całe zaplecze. W grę wchodzi też kupienie linii lotniczej lub znacznych w niej udziałów. To nie będzie jednak szybka decyzja, chociaż może się uda zakomunikować coś przed nowym sezonem letnim - powiedział dla portalu turystyka.rp.pl Piotr Henicz, wiceprezes ITAKI.

Wzrost liczby wyjazdów organizowanych przez biura podróży oraz idących za tym nowych połączeń czarterowych bezpośrednio przekłada się na poszukiwanie nowych możliwości dotarcia do potencjalnych klientów.

- Polacy w pierwszej kolejności sprawdzają ofertę z wylotem z lotniska znajdującego się najbliżej miejsca ich zamieszkania, a to oznacza, że także mniejsze porty rosną na znaczeniu - wskazuje German.

Trend ten daje dużą nadzieję dla najmniejszych portów lotniczych, których ruch regularny przez większą część roku jest na znikomym poziomie. Należy wspomnieć tu przede wszystkim o takich lotniskach jak Radom, Olsztyn, Zielona Góra, ale także Lublin, Bydgoszcz czy Szczecin.

- Przed pandemią mniej niż połowa rejsów Rainbow latała z tzw. lotnisk lokalnych, w ostatnie wakacje było to już 70 proc. - dodaje Szczechura.

W minionym sezonie wakacyjnym z najmniejszego polskiego lotniska w Zielonej Górze można było udać się do tureckiej Antalyi. W nadchodzące przyszłoroczne lato z województwa lubuskiego zostało zaplanowanych jeszcze więcej połączeń, m.in. do wspomnianej Turcji, ale także Tunezji i Albanii, a w zimę do Marsa Alam w Egipcie.

Sukcesem okazały się także loty z Olsztyna do Turcji organizowane przez biuro podróży ITAKA. Touroperator zdecydował się na wznowienie połączeń do Antalyi również w sezonie 2024 wzbogacając przy tym swoją ofertę o loty z Mazur do Tunezji. Potencjał na loty czarterowe z Olsztyna dostrzega również Rainbow, który planuje uruchomić połączenie czarterowe do tunezyjskiego portu lotniczego Enfidha.

Niewątpliwie coraz istotniejszym punktem na czarterowej mapie Polski staje się Radom. W jednym z założeń dla tego portu lotniczego miało być przejęcie ruchu czarterowego z coraz bardziej zatłoczonego warszawskiego Lotniska Chopina. Czy jednak z powodzeniem może zastąpić stołeczny port lotniczy w zakresie obsługi czarterów?

- Radom jest interesującym portem lokalnym, a więc naturalną bazą dla lotów wakacyjnych. Nie wydaje się natomiast alternatywą dla Warszawy czy Katowic, które to lotniska tradycyjnie obsługują ruch rejsowy - mówi Szczechura.

- Z małych miast takich jak Radom nie ma wystarczającej liczby pasażerów by utrzymać całoroczne regularne kierunki. Fizycznie nie ma tam tylu pasażerów. Taki problem mają też inne miasta, gdzie muszą dawać ogromne dotacje dla linii lotniczych by wykonały kilka rejsów przez cały rok - dodaje Polaniecki.

W obecnym sezonie zimowym przeloty czarterowe z Radomia realizuje linia Skyline Express. W ofercie biura Anex Tour znajduje się egipski kurort Szarm el-Szejk. Więcej wylotów zostało przewidzianych na okres letni. Zgodnie z zapowiedziami, z radomskiego lotniska będzie można udać się m.in. do Turcji (Antalya obsługiwana była również w 2023 r.), Tunezji oraz na Kretę.

Wyjazd zorganizowany przez biuro podróży nie zawsze musi oznaczać przelot realizowany w formule czarterowej. Od lat touroperatorzy wysyłają swoich klientów w podróż również liniami regularnymi, w tym także tymi niskokosztowymi. Biura wykupują u przewoźników pulę miejsc w samolocie w danej cenie, a następnie na tej podstawie tworzą własne pakiety wyjazdowe. Coraz popularniej stosowaną metodą jest również tzw. dynamiczne pakietowanie. W tym przypadku touroperatorzy nie posiadają zakupionych wcześniej miejsc na dany przelot, ale dokonują ich bieżącego zakupu po aktualnych cenach z chwilą zakupu wycieczki przez klienta.

Powyżej opisane metody wpływają na jeszcze bogatszą ofertę wyjazdów, szczególnie na kierunkach mniej popularnych, gdzie wysłanie dedykowanego wyczarterowanego samolotu może być nieopłacalne. Jest to także szansa na rozwój swoich ofert u mniejszych organizatorów lub biur podróży, których polityka biznesowa nie opiera się na czarterowaniu samolotów, w szczególności do miejsc, gdzie można swobodnie dolecieć licznymi istniejącymi połączeniami regularnymi, np. Cypr, Malta, Albania, wyspy greckie.

źródło grafiki: Wakacje.pl