Opóźniona certyfikacja GEnx

To nie koniec opóźnień. Przedłuża się też certyfikacja silników General Electric GEnx-1B, które są drugą jednostką napędową Dreamlinera. Najprawdopodobniej producent wniósł zbyt dużą ilość poprawek do tych silników, dlatego potrzeba więcej czasu na ich certyfikację.

Amerykańska federalna administracja lotnictwa (FAA) przełożyła zakończenie certyfikacji GEnx-1B na początek 2012 roku ze względu na małą dostępność samolotów w celu zaspokojenia ostatecznych wymogów regulacyjnych. Boeing i FAA odmówili oficjalnego komentarza na ten temat. Producent jedynie potwierdził, że ma wykonane 95% tej certyfikacji.



Nowe wytyczne i przesunięcie certyfikacji przez FAA po raz kolejny opóźni dostawy samolotów B787 z silnikami GE. W tej chwili pierwszą poszkodowaną linią jest Air India, która do końca tego roku miała odebrać cztery maszyny tego typu. Teraz wiemy, że nie otrzyma żadnej, a pierwsza z nich może przylecieć dopiero w lutym lub marcu 2012 roku. Natomiast dostawa pierwszego Boeinga z silnikami GE dla Japan Airlines została przesunięta z października 2011 na styczeń 2012 roku.

Testy pakietu "B" dla Trent 1000

W listopadzie Boeing zakończył certyfikację silników Rolls-Royce Trent 1000 z tzw. pakietem "B", który powinien poprawić sytuację programu 787. Wszystkie Dreamlinery, które mają być dostarczane z jednostką napędową RR Trent 1000, będą posiadać najnowszy pakiet poprawek. W silniku dodano eliptyczne, zamiast zakończonych łukiem koła, przednie krawędzi łopatek i kierownic strug w sprężarkach średniego i wysokiego ciśnienia, a także zmniejszono luzy końcówek w turbinie niskiego ciśnienia. Zmiany te przyniosą oszczędności paliwa o ponad 1%.

Boeing przeprowadził próby w locie samolotem o oznaczeniu ZA004. W ciągu ostatnich kilku tygodni wykonano szereg lotów testowych. Amerykańska FAA po otrzymaniu wszystkich danych zatwierdziła nowe silniki. Dzięki temu Boeing może już montować najnowsze jednostki napędowe. 6 grudnia certyfikacji udzieliła także europejska agencja EASA.

Produkcja i przygotowanie 787

Produkcja 787 nadal odbywa się tempie 2,5 samolotu na miesiąc. Na przełomie marca i kwietnia wzrosnąć ma do 3,5 maszyn miesięcznie. Kolejne zwiększenie tempa produkcji, do pięciu maszyn, planowane jest w ostatnich miesiącach 2012 roku. Boeing dąży do tego, aby od połowy 2013 roku produkować 10 Dreamlinerów miesięcznie. Docelowo w 2014 roku produkcja ma osiągnąć maksimum, czyli 12-13 samolotów miesięcznie.



Dobre wieści napływają również z North Charleston - drugiej linii produkcyjnej 787. Pierwszy samolot z tego zakładu powinien zostać dostarczony około czerwca 2012 roku. Na chwilę obecną zakład jest przystosowany do produkcji dwóch Dreamlinerów miesięcznie. Kilkanaście dni temu Boeing otworzył tam nowoczesne centrum dostaw 787. W North Charleston produkowane jest również wyposażenie kabiny Boeinga.

Co się stanie z flotą testową 787?

Loty testowe modelu 787-8 zbliżają się ku końcowi. Dlatego Boeing zaczyna snuć plany co do floty pierwszych trzech maszyn. Na tę chwilę samoloty o numerach seryjnych ZA004, ZA005 i ZA006 będą odświeżane i sprzedawane klientom biznesowym jako 787 BBJ.

Boeing ZA001, pierwszy w historii model 787, ma trafić do... muzeum. Taką decyzję podjął zarząd producenta. 1 grudnia samolot odleciał na lotnisko w Palmdale, gdzie będzie oczekiwał na decyzję, do którego muzeum ma trafić. Kandydatów do pozyskania B787 jest trzech: Muzeum Lotnictwa w Seattle, muzeum "Future of Flight" w Everett oraz National Air and Space Museum w Waszyngtonie. Decyzja zapadnie tuż po nowym roku.

Drugi z Dreamlinerów (ZA002) będzie na co dzień bazował w North Charleston, gdzie przez pewien czas będzie wykorzystywany do celów testowych. Na tę chwilę nie wiadomo jak długo. Kolejny 787 (ZA003) w niedzielę (4.12) rozpoczął półroczną trasę "Dream Tour", podczas której zaprezentuje swoje możliwości i nowoczesne wnętrze. Po zakończeniu trasy dalszy los maszyny jest nieznany. Nieoficjalnie jednak pracownicy Boeinga podkreślają, że maszyny ZA002 i ZA003 pozostaną we flocie testowej producenta jako samoloty służące do prób i ulepszeń silnikowych.

Dlaczego Dreamliner jest wciąż opóźniony?

Pytanie o opóźnienia Dreamlinera jest zadawane już od trzech lat. Obecnie jego powody są dwa. Po pierwsze Boeing posiada zbyt wiele samolotów, które muszą przejść zmiany techniczne tzw. change incorporation. Podczas tych zmian samoloty nie są wykorzystywane w lotach testowych. Chodzi m.in. o poprawki oprogramowania maszyny, zmiany konstrukcyjne, techniczno-elektryczne, a także naziemne testowanie systemów. Ma to na celu przystosowanie samolotów do obecnej konfiguracji produkcji 787. Dreamlinery, które zostały zbudowane jako pierwsze, wymagają najwięcej zmian. To trzynaście maszyn od numeru 7 do 19.

Drugą istotną przyczyną opóźnień jest niewystarczająca liczba pracowników, aby zakończyć pracę w odpowiednim czasie. Boeing posiada już plan zadań, które należy wykonać na wszystkich tych samolotach. To czasochłonne przedsięwzięcie, przez co producent chce się ratować dostarczaniem samolotów, w których nie trzeba wykonywać tylu zmian. Trzeci i czwarty 787 dla linii ANA będą jednymi z ostatnich zbudowanych maszyn. W grudniu do przewoźnika trafią samoloty ZA104 (LN41/JA807A) oraz
ZA105 (LN42/JA808A). Jednym ze sposobów rozwiązania tego problemu jest przydzielenie większej liczby pracowników do programu 787.

Pozytywne wiadomości płyną od niektórych dostawców, którzy chcą wesprzeć Boeinga przyśpieszając produkcję elementów Dreamlinera. Mitsubishi Heavy oraz Korean Aviation Industries, producenci skrzydeł, otworzą wkrótce kolejne linie produkcyjne.

Również opóźnienia programu 747 mają wpływ na Dreamlinera. Obecnie zaległości w dostawach 747 zaczynają powoli maleć. Do tej pory Boeing dostarczył pięć B747-8F, a 10 kolejnych przechodzi ostatnie przygotowanie do dostawy. Do końca tego roku zostanie dostarczonych łącznie około 12 maszyn B747-8F, przez co na rampie w Everett... zrobi się więcej miejsca dla Dreamlinerów.

Na chwilę obecną zbudowane są 52. maszyny B787. Samolot nr 53 rozpoczął końcowy montaż 6 grudnia.

Boeing 787-9 również opóźniony?

Po przeglądzie projektu 787-9, Boeing niespodziewanie oznajmił, że pierwsza dostawa tego modelu spodziewana jest na początku 2014 roku. Zastrzega jednak, że w dalszym ciągu poszukuje możliwości, aby samolot dostarczyć według wcześniejszych założeń.

Wcześniej, w lipcu, dział prasowy Boeinga poinformował, że pod koniec 2013 roku dostarczy Boeinga 787-9 numer jeden do pierwszego klienta, linii Air New Zealand.



Według zapowiedzi producenta nadal będzie kontynuowana ocena wpływu opóźnień i zmian w harmonogramie 787 z dostawcami i klientami programu. Boeing zapowiedział pomoc liniom lotniczym, które są dotknięte opóźnieniami 787. Najprawdopodobniej chodzi o obniżenie cen kontraktów, jak i dostarczanie zastępczych samolotów.

PLL LOT: Oby do... kiedy?

PLL LOT będzie pierwszą linią lotniczą w Europie, ale ósmą na świecie, która otrzyma ten model samolotu. Marcin Piróg, prezes LOT-u, poinformował, że obecna deklaracja dostawy ze strony Boeinga mówi o czwartym kwartale 2012 r. Jeszcze pół roku temu wydawało się, że pierwszy Dreamliner trafi do Polski w kwietniu przyszłego roku. Przewiduje się dostawę jednej lub maksymalnie dwóch maszyn 787 w czwartym kwartale 2012 roku. Nie wiadomo jednak, jak będzie wyglądał dalszy harmonogram dostaw 787.

- Nie dyskutujemy publicznie na temat planów dostaw dla poszczególnych klientów - mówi nam Fiona O'Farrell, dyrektor ds. komunikacji Boeinga w Europie, i odsyła do LOT-u.

Wbrew doniesieniom niektórych mediów, samolot B787 Dreamliner dla PLL LOT istnieje obecnie tylko w planach montażowych i wciąż nie rozpoczęła się jego produkcja. Otrzymał oznaczenie ZA270, a na linii pojawi się jako numer 61.

Ze wstępnych informacji wynika, że montaż końcowy pierwszego 787 dla rodzimego przewoźnika rozpocznie się w drugiej połowie marca 2012 roku. "Nasz" Dreamliner wyposażony zostanie w silniki Rolls-Royce Trent 1000 z pakietem B. Będzie również samolotem posiadającym wszystkie dotychczasowe poprawki. Warto zaznaczyć, że od 60. Dreamlinera modernizacje będą zawarte w standardowym montażu tego samolotu.




Piotr Bożyk
Fot. Boeing Media, Piotr Bożyk