Lądujemy w... Funchal na Maderze

Madera jest niezwykle górzystą wyspą, na której jedyne tereny nizinne można znaleźć ponad 1000 metrów nad brzegiem morza, co znacznie utrudniało budowę na niej lotniska. Ostatecznie pierwszy i jak dotąd jedyny port lotniczy został otwarty w 1964 roku i początkowo posiadał jedną drogę startową o długości 1600 m, która szybko okazała się być zbyt krótką. Jej rozbudowa nie była jednak prosta, ponieważ tuż za progiem pasa znajdował się kilkudziesięciometrowy spadek i woda. Problem ten rozwiązano w niespotykany na innych lotniskach sposób, umieszczając drogę startową o długości 2781 m częściowo na biegnącym wzdłuż oceanu podpartym 180 kolumnami wiadukcie. Rozbudowa została uznana za jedną z najtrudniejszych na świecie, w uznaniu nowatorskich rozwiązań otrzymała w 2004 roku nagrodę Outstanding Structure przyznawaną przez Międzynarodowe Stowarzyszenie Mostów i Konstrukcji (IABSE).

Madera słynie z silnych północnych wiatrów, które utrudniają podejście do lotniska i czynią lądowanie na nim niezwykle ciekawym. Samoloty lecące z Europy często zniżają do minimalnych wysokości nad oceanem, mijają port lotniczy po swojej prawej stronie, a następnie tuż nad wodą wykonują ciasny skręt o 180 stopni i lądują od południowego-zachodu. Cała procedura podejścia ma za zadanie maksymalnie ograniczyć wpływ wiatru na bezpieczeństwo lądowania, a pasażerom zapewnia rzadką możliwość podziwiania portu lotniczego w całości z okien samolotu. Dlatego fanom lotnictwa rekomendujemy wybieranie miejsc z prawej strony kabiny podczas lotu na Maderę, a osoby bojące się latać uspokajamy, minięcie lotniska i bliskość wody są częścią jednej ze ścieżek podejścia.

Port lotniczy na Maderze jest również interesującym miejscem dla fanów piłki nożnej, ponieważ od 2016 roku nosi imię najsłynniejszego maderczyka i legendy portugalskiego footballu - Christiano Ronaldo. Popiersie gwiazdora można znaleźć przed wyjściem z hali przylotów lotniska, do niedawna stanowiło ono obiekt żartów i licznych memów, ze względu na niską jakość wykonania i znikome podobieństwo, ale obecnie wygląda już zdecydowanie lepiej.

Port lotniczy zarządzany jest przez przez największego operatora portugalskich lotnisk firmę ANA Aeroportos de Portugal, będącą częścią Grupy Vinci.

Najwięcej pasażerów podróżuje na trasie z Madery do Lizbony, tylko w 2019 roku linie lotnicze TAP Air Portugal i easyJet przewiozły na tym połączeniu ponad milion podróżnych. Obecnie samoloty do portugalskiej stolicy startują bardzo często, w godzinach szczytu nawet co parę minut, a do rywalizacji o pasażerów włączył się Ryanair. Inną niezwykle popularną trasą z maderskiego lotniska jest krajowe połączenie do Porto, również na niej portugalskie narodowe linie lotnicze konkurują z ofertą tanich przewoźników. Z portu lotniczego im. Christiano Ronaldo można polecieć też na sąsiednią wyspę Porto Santo, a nawet za Atlantyk, obecnie do Stanów Zjednoczonych, a już niedługo TAP Air Portugal uruchomi połączenie do Caracas. Na lotnisku obecnych jest też wielu przewoźników niskokosztowych, takich jak Ryanair, easyJet, Jet2, czy Wizz Air oraz linii typowo turystycznych i czarterowych np. Condor, Discovery Airlines i polski Enter Air.

Z Polski na Maderę bezpośrednio można dolecieć jedynie na pokładach samolotów linii Wizz Air. Od czerwca 2022 r. na wyspę wiecznej wiosny można udać się trzy razy w tygodniu z Katowic (wtorki, czwartki i soboty), a w sezonie zimowym 2022/23 dodatkowo uruchomiona została trasa z Lotniska Chopina (piątki i niedzielę), wszystkie rotacje wykonywane są airbusami A321 Neo. Wcześniej na Maderę trzeba było podróżować czarterem, albo lecąc z przesiadką.

Port zlokalizowany jest na południowym - wschodzie Madery, bezpośrednio nad brzegiem Oceanu Atlantyckiego. Najbliżej lotniska znajduje się miasteczko Santa Cruz, jednak na tablicach odlotów samolotów lecących na Maderę pojawia się nazwa oddalonej o około 15 km stolicy wyspy - miasta Funchal.

Okrążająca wyspę drogę ekspresowa VR1 przebiega tuż obok lotniska, a fragmentarycznie nawet pod nim i stanowi jedyne drogowe połączenie z terminalem. Przejazd samochodem do centrum Funchal zajmuje mniej niż 30 minut. W hali odlotów znajdują się liczne stanowiska popularnych wypożyczalni samochodów, a bezpośrednio przed wyjściem zlokalizowany jest postój taksówek. Ze strefy przylotów odjeżdżają również autobusy pośpiesznej linii lotniskowej "Aerobus" łączącej port lotniczy z centrum Funchal. Podróż do stolicy trwa 40 minut i kosztuje 5 euro w taryfie normalnej, a 2,50 euro dla dzieci. Z pod terminala odjeżdżają również autobusy lokalnego transportu na Maderze, którymi można dostać się do wielu miejscowości na wyspie - rozkłady jazdy komunikacji autobusowej można znaleźć na stronie portu lotniczego.

Port lotniczy na Maderze posiada jeden terminal pasażerski. Budynek powstał w latach 70-tych, jednak 2016 roku został znacznie rozbudowany i zmodernizowany, obecnie może obsłużyć około 1400 pasażerów na godzinę. W części ogólnodostępnej oprócz standardowych sklepów z pamiątkami, restauracji Burger King i kiosków znajdziemy też kwiaciarnie. Madera słynie ze sprzedaży egzotycznych dla Europejczyków kwiatów, a przy zakupie na lotnisku zostaną nam one odpowiednio zapakowane do transportu.

Czterdzieści stanowisk check-in w zupełności wystarcza i nawet podczas odprawy kilku lotów na raz nie brakuje w terminalu wolnych przestrzeni. Zatory tworzą się dopiero przed czytnikami kart pokładowych i kontrolą bezpieczeństwa, do których wjeżdża się schodami ruchomymi aż dwa piętra do góry.

Oferta gastrnomiczno-handlowa strefy wolnocłowej jest szeroka. Znajdziemy tam zarówno typowy sklep duty free typu walk-thru, sklepy z pamiątkami z Madery, okularami przeciwsłonecznymi i ubraniami oraz kilka restauracji i kawiarni w tym należące do sieci Pizza Hut, czy Starbucks.

Czymś co na pewno przypadnie fanom lotnictwa do gustu jest... palarnia. Na maderskim lotnisku ma ona postać dużego tarasu znajdującego się tuż nad płytą postojową i stwarza idealne warunki do oglądania samolotów na ziemi, jak i tych wzbijających się w powietrze, czy lądujących.

Żeby dostać się do gate'ów trzeba zjechać schodami ruchomymi jedno piętro w dół i dopiero tam następuje podział na pasażerów podróżujących w strefie Schengen i udających się poza nią. Ta część terminala wydaje się być zdecydowanie starsza od reszty budynku i znajduje się tu już tylko jedna kawiarnia. W przypadku odlatywania kilku lotów w krótkim odstępie czasowym tworzy się dość duży tłok, a sytuacji nie poprawiają ciemne i nie najszersze wnętrza.

Maderskie lotnisko nie posiada pomostów z rękawami i do wszystkich samolotów pasażerowie udają się pieszo po płycie, bądź są dowożeni autobusami.

Od czasu zawieszenia połączeń promowych z kontynentem maderskie lotnisko stanowi dla wyspy jedyne okno na świat. W okresach, kiedy silny wiatr uniemożliwia wykonywanie startów i lądowań nie sposób jest na nią dotrzeć. Dlatego port lotniczy jest stale modernizowany, remontowany i unowocześniane są procedury bezpieczeństwa. W przeszłości po dwóch katastrofach w 1977 roku zostało on okrzyknięty jednym z najniebezpieczniejszych w Europie, ale obecnie właśnie świadomość warunków, czyni z maderskiego lotniska jedno z najbezpieczniejszych miejsc do lądowania, którego zupełnie nie trzeba się obawiać.

Port zapewnia wszystkie niezbędne udogodnienia, posiada wystarczającą liczbę punktów gastronomicznych i handlowych. Na dodatkową pochwałę zasługują na pewno: szybko działające WiFi, wyznaczone miejsca do ładowania telefonów oraz wyjątkowo sprawna obsługa. Po wylądowaniu w momencie dotarcia do miejsca odbioru bagażu na taśmie zaczęły pojawiać się już nasze walizki.

Budynek terminala, mimo że nie należy do najnowszych, co momentami jest dosyć widoczne, to jest regularnie modernizowany i sprawia ogólnie przyjemne wrażenie. Rozbicie ruchu pasażerskie na kilka pięter powoduje, że zatory tworzą się jedynie przy bramkach i tłumy pasażerów nie są odczuwalne podczas oczekiwania na samolot. Z łatwością można znaleźć miejsce siedzące, ale też i stojące na tarasie do podziwiania startujących samolotów i cieszenia się po raz ostatni z maderskiej pogody.