Felieton: Poselskie odkrywanie tajemnic lotniska Warszawa-Radom

Okazuje się, że służby handlowe PPL przeprowadziły w sprawie otwarcia połączeń z Radomia rozmowy z 37 linii lotniczych, w tym z tak egzotycznymi jak Air Arabia, Air Cairo, Ethiopian, IndiGo, Jazeera Airways czy SalamAir. Niestety wszystkie odmówiły twierdząc, że obiekt na południowym Mazowszu jest nowy, a przewoźnicy ponoć obserwują funkcjonowanie lotniska, co najmniej przez jeden sezon, aby podjąć decyzję o uruchomieniu połączenia. Gdyby przewoźnicy rzeczywiście w ten sposób podejmowali decyzję o rozpoczęciu operacji, to żadne nowe lotnisko nie miałoby szans na rozwój. Prawda jest inna. Po prostu obcy przewoźnicy-niedowiarki nie zdołali dostrzec potencjału tkwiącego w radomskim porcie, co potrafił ujrzeć i wykorzystać rodzimy LOT.

Na pytanie ile pieniędzy wydano na prowadzenie negocjacji z przewoźnikami, badania, projekcje i analizy oraz na działania marketingowe w związku z uruchomieniem lotniska w Radomiu urzędnicy MFiPR nie odpowiedzieli. Dowiedzieliśmy się tylko, że koszty transportów, delegacji, cateringu, materiałów i działań marketingowych oraz analiz i badań są ujęte w jednym budżecie Biura Sprzedaży, Marketingu i Komunikacji PPL dla trzech zarządzanych portów lotniczych, czyli Zielonej Góry-Babimostu, Lotniska Chopina oraz portu Warszawa-Radom. Innymi słowy ile wydano na promocje portu na Sadkowie nie dowiemy się już nigdy, bo PPL musiałby udostępnić szczegółowe dane, a są one bez wątpienia ściśle chronioną tajemnicą spółki.

Dalej dowiadujemy się, że w zlecanych raportach nie było mowy o negatywnym wpływie planowanego CPK na lotnisko Warszawa-Radom. Co dziwne, bo po otwarciu portu w Baranowie, zgodnie z prognozą IATA, dynamika wzrostu liczby pasażerów na Sadkowie wyraźnie spada. Co więcej urzędnicy wracają do tezy jakoby radomski port miał pełnić funkcję lotniska zapasowego dla CPK. Wydawałoby się, że po kilku latach debatowania o CPK już nikt nie wróci do tego komicznego argumentu. Ruch lotniczy w Polsce przez lata odbywał się bezpiecznie bez korzystania z lotniska radomskiego i nadal może bez niego się obejść.

Gill-Piątek chciała też dowiedzieć się ile pieniędzy ogółem przeznaczono na budowę nowego lotniska. Z odpowiedzi urzędników MFiPR wynika, że PPL jeszcze tego pod koniec kwietnia nie wiedział, a jedynie szacował, że ostateczne nakłady na budowę lotniska Warszawa-Radom zostaną zrealizowane poniżej zakładanego budżetu, który opiewał na 748 mln zł. Wcześniej przedstawiciele PPL twierdzili, że koszty wyniosą ok. 800 mln zł. W sumie skromnie, jak przystało na lotnisko zapasowe.

Kolejne pytanie dotyczyło prognozy liczby pasażerów obsługiwanych przez lotnisko w latach 2023-2030. W odpowiedzi MFiPR przedstawił poniższy wykres, który jest częścią prognozy IATA, na której opiera się w swoich analizach i pracach spółka CPK. Tu znów odpowiedź nie jest wyczerpująca, bo dane kończą się na 2028, a więc roku gdy CPK nie będzie jeszcze w pełni funkcjonować. Kluczowe lata 2029 i 2030 zostały pominięte, a wraz z nimi odpowiedź na pytanie ile pasażerów straci Radom, gdy port w Baranowie ruszy pełna parą.

Wykres 1. Prognoza pasażerska dla portu lotniczego Warszawa-Radom opracowana przez IATA.

Dalej urzędnicy MFiPR twierdzą, że nie mogą podać prognozy budżetu lotniska w Radomiu na najbliższe, lata, bo stanowi ona tajemnicę spółki PPL. Już jednak na pytanie kiedy lotnisko w Radomiu zacznie przynosić zyski odpowiadają, że według prognoz finansowych PPL (które nagle przestały być tajemnicą) zysk operacyjny bez kosztów amortyzacji (EBITDA) zacznie być generowany od roku 2028. Innymi słowy w momencie osiągnięcia, zgodnie z powyższym wykresem przygotowanym przez IATA, 1,4 mln pasażerów.

Kłóci się to z wyliczeniami MFiPR, z których wynika, że lotnisko zaczyna przynosić zyski, gdy liczba odprawionych pasażerów w ciągu jednego miesiąca przekracza 80 tys., czyli w ciągu jednego roku 960 tys. Pomijając kwestię prawdziwości tej reguły w warunkach polskiej branży lotniczej, warto zwrócić uwagę, że PPL albo zakłada, że radomskiemu obiektowi potrzeba dodatkowych 400 tys. do osiągnięcia rentowności albo wątpi w przewidywania IATA i przyjmuje, że 1 mln podróżnych pojawi się na Sadkowie dopiero w 2028 r.

Na koniec Gill-Piątek spytała jakie działania są podejmowane, aby tani przewoźnicy utworzyli bazę z siatką połączeń na lotnisku w Radomiu. Odpowiedź jest prawdziwą niespodzianką. Okazuje się, bowiem że obecnie ze względu na infrastrukturę techniczną lotniska, nie ma możliwości utworzenia stałej bazy dla przewoźników. Zaskoczeni tym twierdzeniem zapytaliśmy PPL, co urzędnicy z MFiPR mieli na myśli odpowiadając w ten sposób. Piotr Rudzki ze służb prasowych PPL napisał, że aktualnie lotnisko w Radomiu nie posiada odpowiedniej infrastruktury technicznej, aby zapewnić liniom lotniczym usługi MRO (Maintenance, Repair, and Overhaul), koniecznych do uruchomienia stałej bazy.

Wydaje się jednak, że posłance chodziło o stałą bazę, taką jaką Ryanair posiada w Modlinie, a nie o hangary, gdzie są konserwowane, poddawane przeglądom lub naprawiane odrzutowce. Wymogi odnośnie obsługi technicznej w bazach linii budżetowych nie są wygórowane. Zazwyczaj potrzebna jest przestrzeń do magazynowania najbardziej usterkowych części zamiennych. Nie są to warunki, którym nie mógłby sprostać port w Radomiu, kubaturowo znacznie większy od Modlina, a w tym ostatnim Ryanair bazuje kilka swoich maszyn. Odpowiedź MFiPR pozostaje, zatem na razie enigmą.

Jak widać poselska próba odkrycia tajemnic Radomia odniosła tylko częściowy sukces. Niemniej należy zachęcać członków polskiego parlamentu do jak najczęstszego korzystania z możliwości zadawania pytań i składania interpelacji w kwestiach dotyczących branży lotniczej, która w przeważającej mierze jest we władaniu państwa. Uzyskiwanie informacji publicznej od spółek Skarbu Państwa napotyka coraz więcej przeszkód i trwa miesiącami. Często jedynym rozwiązaniem jest wniosek do sądu, a tam terminy liczy się już w latach. Posłowie mają lepsze możliwości, nawet jeśli uzyskane odpowiedzi są, jak w opisywanym przykładzie, bardzo dalekie od doskonałości.

Fot.: Materiały prasowe