Finansowa niespodzianka LOT-u. Analiza wyników za 2019 rok

2 października 2020 09:19
12 komentarzy
W 2019 r. LOT osiągnął zysk, choć wyniki operacyjne były słabsze niż w poprzednich latach. Niestety niezły zeszły rok nie będzie miał znaczenia dla przyszłości polskiego przewoźnika.
Reklama
Opublikowane przedwczoraj (30.09) wyniki finansowe LOT-u są miłą niespodzianką. Większość obserwatorów i analityków branży lotniczej w Polsce spodziewało się, że narodowy przewoźnik poniósł w 2019 r. stratę. Złe wyniki zwiastował ujemny rezultat podatkowy w kwocie 374 mln zł. Z upublicznionych w środę danych wynika jednak, że zeszły rok LOT zakończył zyskiem netto w wysokości 68,8 mln zł. Jest on lepszy od analogicznego wyniku z 2018 r. aż o 52 proc.


Przychody wygenerowane przez LOT w 2019 r. zamknęły się kwotą 7,36 mld zł, czyli o 19 proc. większą niż w 2018 r. Ten wzrost był niższy od dynamiki pasażerskiej, która wyniosła 15 proc., co musiało przełożyć się na obniżenie wskaźnika wypełnienia miejsc w samolotach. Koszty operacyjne rosły nieco szybciej, bo o ponad 21 proc. i wyniosły 7,25 mld zł. Taki wzrost jest zbieżny z zeszłorocznym zwiększeniem pracy przewozowej. Najbardziej wzrosły podatki i opłaty (prawie 54 proc.), pozostałe koszty rodzajowe (niespełna 40 proc.) oraz usługi obce (blisko 25 proc.). Zysk ze sprzedaży lub z działalności podstawowej wyniósł 113,8 mln zł.

Pokaźny wzrost (113 proc.) innych przychodów operacyjnych związany jest z przyznaniem praw do emisji dwutlenku węgla. Natomiast inne koszty operacyjne wyższe aż o 257 proc. są głównie wynikiem likwidacji części zamiennych do samolotów oraz utworzenia rezerw na sprawy sądowe i rozliczenia uregulowanych zobowiązań. W sumie te trzy pozycje wydatków wynoszą prawie 80 mln zł. Wyższe koszty spowodowały, że zysk operacyjny wyniósł 91,9 mln zł.

Przychody finansowe zamknęły się kwotą 93,7 mln zł i były o 30 proc. wyższe od tych z 2018 r. Z kolei koszty finansowe wyniosły zaledwie 78,9 mln zł, co stanowi spadek o ponad 70 proc. w stosunku do 2018 r. W konsekwencji LOT wypracował na tej różnicy zysk w wysokości 14,8 mln zł. W 2018 r. ta sama kalkulacja dała rezultat ujemny i to na poziomie przekraczającym 200 mln zł. Innymi słowy pozycje finansowe rachunku zysków i strat (RZiS) miały znacznie mniejszy i w dodatku pozytywny wpływ na wynik brutto, który był dodatni i wyniósł 106,7 mln zł. Po odjęciu podatku dochodowego w wysokości 37,8 mln zł dochodzimy do ostatniej linii w RZiS, czyli wyniku netto, a więc wspomnianych wcześniej 68,8 mln zł.


W tabeli 1. przedstawiamy skróconą wersję RZiS LOT-u za lata 2018 i 2019 z wyliczeniami skali zmian i czterech marż. Warto dodać, że pod koniec 2019 r. zarząd LOT-u zdecydował o zmianie prezentacji RZiS z układu kalkulacyjnego na porównawczy. Nie zmienia to meritum informacji, a jedynie kilka kategorii kosztowych, niemniej znikają takie pozycje, jak koszt zarządu czy koszt sprzedaży. Według rzecznika LOT-u zmiana miała charakter organizacyjny i była podyktowana dostosowaniem polityki rachunkowości firmy do polityki sprawozdawczej Polskiej Grupy Lotniczej.

Tabela 1.

W kolumnach zawierających dane za poszczególne lata na czerwono oznaczone są wydatki, a na czarno wpływy. W kolumnie „Różnica” wyliczona jest zmiana procentowa, przy czym niekorzystne trendy zostały wyróżnione kolorem czerwonym. Poniżej RZiS wyliczono marże, w ich przypadku różnica wyrażona jest w punktach procentowych.

Czy należy gratulować LOT-owi zeszłorocznych wyników? Bez wątpienia tak. 2019 nie był łatwym rokiem, o czym zdążyliśmy już zapomnieć z powodu trwającej pandemii. Już pod koniec zeszłego roku można było odczuć spowolnienie w branży, a LOT zmagał się z uziemieniem boeingów B737 MAX i problemami silników Rolls-Royce’a w Dreamlinerach. Narodowy przewoźnik dał radę, choć trudy 2019 r. odcisnęły piętno na marżach, które spadły zdecydowanie poniżej średniej w branży, nawet wśród europejskich linii sieciowych. Dobrodziejstwem były niskie koszty finansowe, które uratowały finalny wynik netto.


Z perspektywy ostatnich czterech lat, a więc od kiedy LOT-em kieruje prezes Rafał Milczarski, wyniki roku 2019 nie prezentują się już tak dobrze. Zysk 113 mln zł to najsłabszy wynik z działalności podstawowej w trakcie urzędowania Milczarskiego. To samo można powiedzieć o zeszłorocznym zysku operacyjnym. Coraz niższe marże powodują, że wynik LOT-u staje się zależny od relacji kosztów i przychodów finansowych. Gorsze wyniki umów zabezpieczających zakupy paliwa (hedging) albo silny dolar amerykański są stałymi zagrożeniami i zbyt często czynnikami decydującymi o rentowności narodowego przewoźnika.

Zerknijmy jeszcze na bilans LOT-u na dzień 31 grudnia 2019 r., który znajduje się w tabeli 2.

Tabela 2.

Suma bilansowa wzrosła o prawie 11 proc. Dzięki zyskom z ostatnich dwóch lat kapitał własny spółki przekroczył 508 mln zł. Większy kapitał własny wraz z umiarkowanym wzrostem zobowiązań spowodował, że zadłużenie ogólne firmy minimalnie się zmniejszyło. Również zadłużenie długoterminowe spadło, lecz nadal pozostaje na wysokim poziomie równym 2,78. Poprawił się też wskaźnik zadłużenia środków trwałych z 0,7 do 0,6, co jest konsekwencją ograniczenia zobowiązań długoterminowych o 300 mln zł. W sumie należy pochwalić LOT za poprawę kondycji finansowej w 2019 r., choć nie była ona wielka, to jednak każdy, nawet najmniejszy krok w dobrym kierunku, liczy się na plus.

O wynikach finansowych LOT-u można pisać jeszcze bardzo długo. Problem w tym, że prześwietlanie i roztrząsanie wielu liczb zawartych w sprawozdaniach finansowych narodowego przewoźnika jest oparte na domniemaniach i niesprawdzonych założeniach. Może, kiedyś doczekamy się informacji finansowej o wynikach LOT-u w wersji zarządczej zbliżonej choćby do kwartalnych prezentacji Finnaira. Na razie jednak możemy o tym tylko pomarzyć. W każdym razie LOT wszedł w okres pandemii w kondycji podobnej do tej z 2018 r., ale za to w znacznie lepszej od zwiastowanej przez ujawnioną niedawno stratę podatkową.


Jest jeszcze drugi, ważniejszy powód, dlaczego koncentrowanie się na zeszłorocznych wynikach traci sens. W obliczu katastrofy 2020 r. przyszłość LOT-u w najmniejszym stopniu zależeć będzie od rezultatów 2019 r. 17 września br. LOT wystąpił o pomoc publiczną w wysokość 4,5 mld zł , czyli przewyższająca prawie dziewięciokrotnie wartość jego kapitału własnego. Jest oczywiste, że wymagana będzie notyfikacja do Brukseli i zgoda Komisji Europejskiej. Na jakich warunkach ta pomoc zostanie udzielona jest zupełnie innym tematem, który jeszcze na pewno wielokrotnie zagości na łamach Pasazer.com.

Na zakończenie musimy ustosunkować się do zagadki, która nas nurtowała od momentu ujawnienia raportu LOT-u. A mianowicie jak to się stało, że ze straty podatkowej w wysokości 374 mln zł zrobił się zysk księgowy wart ok. 69 mln zł. Poniżej przypominamy wykres z naszego wrześniowego artykułu. Tym razem uzupełniliśmy go o zysk rachunkowy LOT-u z 2019 r.

Wykres 1.

Różnica pomiędzy oboma wynikami w 2019 r. wyniosła rekordowe 443 mln zł.* Zbliżona różnica zdarzyła się w ostatnich 11 latach tylko raz i dotyczyła 2009 r. Wtedy kwotę 593 mln zł stanowiły koszty i straty niestanowiące kosztów uzyskania przychodów w poprzednich okresach obrotowych, stanowiące koszty uzyskania przychodów w bieżącym okresie obrotowym. Przekładając to na bardziej zrozumiały język oznacza to, że 593 mln zł zostało uwzględnione w księgach rachunkowych przed 2009 r., ale opodatkowano je dopiero w 2009 r. Takich kosztów w 2019 r. było tylko niespełna 50 mln zł. Natomiast w pozycji „Inne przychody / koszty korygujące podstawę opodatkowania” znajduje się ponad 631 mln zł.

Zapytaliśmy rzecznika prasowego LOT-u, co się mieści w tej gigantycznej kwocie. Według niego na wspomnianą pozycję składają się przede wszystkim różnica pomiędzy amortyzacją księgową a podatkową (ta druga jest wyższa), zdarzenia gospodarcze, które zostały rozpoznane księgowo, jako pomniejszenie kosztów, a nie zostały rozpoznane podatkowo i będą rozpoznane w innym okresie oraz faktury sprzedaży podatkowo rozpoznane, jako przychód w dacie wystawienia, a księgowo w dacie wykonania usługi w następnych okresach. I to chyba ta ostatnia kategoria stanowi rozwiązanie naszej zagadki.

* Do tego wyliczenia wdarł się błąd. Porównanie powinno dotyczyć zysku brutto (106,7 mln zł), a nie netto (68,8 mln zł). Różnica jest zatem jeszcze większa, bo wynosi aż 480 mln zł.

Fot.: Materiały prasowe

Ostatnie komentarze

 - Profil gość
gość_2c43c 2020-10-07 09:59   
gość_2c43c - Profil gość_2c43c
@gość_46d17 bo fikcyjny zysk i przesunięcia w kreatywnej księgowości to nie zysk?
@gość_8d56f a ty brzmisz jak prezes 2 mln premii albo inny fanboj LOTu, który nie rozumie podstawowych zasad i ma klapki kiedy mu się tłumaczy, że wszystko to kreatywne czary, a nie fakty.
@gość_ddaf3 jeżeli faktycznie LOT dostał darmowe uprawnienia do emisji to jest to nie tyle skandal co wręcz przestępstwo.
gość_fe71f 2020-10-06 08:23   
gość_fe71f - Profil gość_fe71f
Jak zobaczycie dobrze bilans ro zauważycie ze LO wziął w przychody odszkodowanie od Boeinga na kwotę 250 mln i dodatkowo dostał certyfikaty CO2 od rzadu na kolejne 50 mln. Wszystko razem daje 300mln kasy nie zarobionej ale otrzymanej ( Boeing chyba jednak nie zapłacił )
Stad cały zysk 60 mln . Gdyby tego nie było to strata 250 mln minimum. Po co ? AON po to aby dostać następna kasę od PFR bo warunkiem jest
dochód za 2019 . Tak się gada :)
gość_ddaf3 2020-10-05 09:25   
gość_ddaf3 - Profil gość_ddaf3
Nie ma możliwosci, by różnica podatkowa z wynikiem byly aż tak wielkie. Dodatkowo, widać, że LOT dostał od Rządu darmowe certyfikaty CO2 za kwotę kilkudziesięciu milionów już w 2019 roku, a to nie jest dozwolone. A jeśli chodzi o pomoc publiczną z PFR, to proszę pamiętać, że ograniczeniem jest 25% obrotów z 2019 roku. LOT więc może dostać max 1,8 miliarda PLN. A to pewnie nie pokryje strat ubiegłych i przyszłych. Poza tym jeśli LOT dostanie 4,5 mld pomocy, to patrząc na zysk podatkowy w 2018 roku, będzie to spłacał do budżetu przez jakieś 130 lat.
 - Profil gość
Reklama
Kup bilet Więcej
dorośli
(od 18 lat)
młodzież
(12 - 18 lat)
dzieci
(2 - 12 lat)
niemowlęta
(do 2 lat)
Wizy
Rezerwuj hotel
Wizy
Okazje z lotniska

dorośli
(od 18 lat)
młodzież
(12 - 18 lat)
dzieci
(2 - 12 lat)
niemowlęta
(do 2 lat)
Rezerwuj hotel
Wizy