Barometr Świat: Trend wzrostowy osłabł w III kwartale
Marek Serafin
Po wielu miesiącach przerwy wznawiamy publikowanie Barometru Świat, który w cyklu miesięcznym pokazuje ogólne trendy zmian na rynku przewozów pasażerskich, globalnie i na poszczególnych kontynentach. Podaje też najważniejsze dane dla rynku przewozów cargo.
Uwzględnione są tu przewozy linii lotniczych rozkładowych, zarówno tradycyjnych jak i tanich, zagraniczne i krajowe. Wyłączeni są jedynie przewoźnicy czarterowi. Dane uporządkowane są według zasady: region oznacza linie lotnicze zarejestrowane w danym regionie, czyli Europa to przewozy linii europejskich, Ameryka Północna to przewozy linii północno-amerykańskich, itd.
Trend zmian na całym europejskim rynku lotniczym, łącznie z przewozami czarterowymi, możemy śledzić na naszym barometrze Barometr lotniska europejskie, którego publikowanie wznowimy już bardzo niedługo.
Ze względu na dość długi okres przerwy podajemy zbiorcze dane miesięczne dla drugiego i trzeciego kwartału 2019.
Przewozy pasażerskie
Dane przewozowe IATA - październik 2019 (według przewoźników z danego obszaru): RPK, ASK, w porównaniu z marcem 2018 oraz PLF. Dane narastająco.
W danych IATA wielkość przewozów mierzona jest w RPK, czyli w Revenue Passenger Kilometers. To liczba przewiezionych płatnych pasażerów pomnożona przez długość podróży przez nich odbytych. ASK to miara oferowania przewoźników, czyli liczba foteli pomnożona przez pokonane przez nie odcinki, a PLF to współczynnik wykorzystania miejsc pasażerskich, czyli RPK podzielone przez ASK.
W październiku 2019 globalny wzrost przewozów pasażerskich, był istotnie niższy od średniej całorocznej, o 0,9 p.p. Zdecydowanie bardziej widoczne było osłabienie trendu wzrostowego popytu w przypadku linii europejskich. Tu różnica wynosi aż 2,7 p.p. Przewoźnicy rozkładowi z naszego kontynentu wyraźnie stracili pozycje globalnych liderów, którą posiadali w pierwszej połowie roku. Jeżeli porównamy dane październikowe z indeksami rocznymi w 2018, to zobaczymy, że globalnie spadek wynosi 3,1 p.p., a dla linii europejskich aż 4,4 p.p. Warto tu też podać średni, globalny indeks wzrostu za ostatnie 5 lat – 7,1 proc., jak i 10 lat – 6,1 proc.
Niewątpliwie pozytywnym zjawiskiem jest utrzymujący się trend poprawy współczynnika wykorzystania miejsc pasażerskich (PLF-a), zarówno dla linii europejskich, jak i globalnie. W październiku należy też odnotować - relatywnie dobre wyniki przewoźników północno-amerykańskich i azjatyckich. A także zaskakująco dobre, wręcz świetne wyniki linii bliskowschodnich. I co warte jest podkreślenia osiągnięte przy prawie zerowym wzroście oferowania.
Spowodowało to bardzo znaczący wzrost PLF-a, aż o 3,6 p.p. Jednak nadal jest on dramatycznie niższy od tych, które osiągają konkurenci z Azji, nie mówiąc już o przewoźnikach z Europy i Ameryki Północnej. Pytanie, jak w tej sytuacji udaje się im uzyskiwać przyzwoite wyniki finansowe pozostaje nadal aktualne.
Według analizy IATA, poddany anualizacji obecny średni indeks wzrostu wynosi globalnie 3,7 proc. Anualizacja to proces, w którym aktualny trend zmian przekłada się na indeks całoroczny, po wyłączeniu czynników jednorazowych i sezonowych.
IATA wskazuje, że z kluczowych rynków jedynie w Ameryce Północnej utrzymuje się dobra sytuacja ekonomiczna. Jej osłabienie ma miejsce w Azji, a jeszcze większe w Europie.
Na pogarszanie się globalnej sytuacji ekonomicznej, wskazuje dalszy spadek indeksu PMI (Purchasing Managers Index – Wskaźnik Aktywności Finansowej). Osiągnął on poziom najniższy od roku 2016. Korelacja pomiędzy trendem zmian tego indeksu i trendem zmian indeksu przewozów mierzonych w RPK jest bardzo duża.
Zaległe dane przewozowe IATA w okresie kwiecień – wrzesień 2019. Indeksy wzrostu/spadku przewozów mierzonych w RPK w poszczególnych miesiącach. W drugiej kolumnie podajemy udział linii z poszczególnych obszarów w przewozach globalnych.
W przypadku tras krajowych podajemy udział w rynku globalnym.
Jak widzimy i globalnie i w przypadku linii europejskich istotne osłabienie trendu wzrostowego przewozów miało miejsce od lipca 2019. Wyjątkiem są tu przewoźnicy azjatycki, i w znacznym stopniu, północnoamerykańscy.
Pokazujemy tu też udziały poszczególnych kontynentów/regionów w rynku światowym. Warto zapamiętać te dane. I zwrócić uwagę na ogromny udział rynku przewozów krajowych w USA. Dla linii amerykańskich są one ważniejsze niż międzynarodowe. Innym zjawiskiem godnym najwyższej uwagi jest błyskawiczny rozwój krajowego rynku w Chinach.Przewozy międzynarodowe i krajowe: październik 2019 do października 2018
i narastająco.
W październiku warto zwrócić uwagę na:
- znaczny spadek indeksu wzrostu oferowania na trasach międzynarodowych linii europejskich. Przyczynił się on do istotnej poprawy LF-a, ale najprawdopodobniej „zdusił” nieco popyt
- niskie i bardzo niskie indeksy wzrostu oferowania na trasach międzynarodowych linii z pozostałych kontynentów, a jedyny wyjątek to Afryka
- relatywnie słabsze wyniki przewoźników chińskich na trasach krajowych. W tym przypadku optymizm linii lotniczych, wyrażony we wzroście oferowania, był większy niż wzrost popytu
- więcej niż dobre wyniki na trasach krajowych linii rosyjskich
- koniec okresu niebywałego boomu na rynku przewozów krajowych w Indiach. W ubiegłym roku indeksy wzrostu zbliżały się do 20 proc.
Przewozy cargo
W październiku przewozy cargo, mierzone w FTK (tono-kilometrach cargo), spadły o 3,5 proc. Współczynnik wykorzystania pojemności frachtowej FLF spadł o 2,8 p.p. do poziomu 47,7 proc.
Narastająco: FTK – spadek o 3,5 proc. FLF spadek o 2,7 p.p. do poziomu 46,4 proc.
Wyniki regionalne - miesiąca i narastająco:
Linie europejskie:
- spadek przewozów w FTK o 1,5 proc. - przy wzroście oferowania o 2,8 proc.
- FLF: 53,3 proc. - spadek o 2,3 p.p.
- Narastająco: FTK spadek o 2,2 proc., FLF – 50,8 proc. (-3,1 p.p.)
Przewoźnicy azjatyccy:
- spadek przewozów o 5,3 proc.
- FLF: 53,9 proc. (-3,3 p.p.).
- Narastająco: FTK spadek o 6,2 proc., FLF: 52,2 proc. (-3,7 p.p.)
Na rynku przewozów cargo utrzymuje się trend spadkowy. W roku 2018 wzrosły one o 3,5 proc., a w 2017 aż o 9,7 proc. Jest już pewne, że rok bieżący będzie najgorszy od okresu kryzysu finansowego – 2007/2008. Zdaniem IATA pojawiają się pierwsze oznaki stabilizacji sytuacji. Istotne znaczenie ma pewna poprawa w relacjach Chiny – USA.
Niektóre wskaźniki ekonomiczne pokazują, że są powody do niewielkiego optymizmu. Musimy jednak poczekać jeszcze kilka miesięcy, aby przekonać się, czy trend spadkowy odwróci się. Wyniki października są o tyle ważne, że jest to pierwszy miesiąc szczytu w przewozach frachtowych.
Zaległe dane przewozowe IATA w okresie kwiecień – wrzesień 2019. Indeksy wzrostu/spadku przewozów mierzonych w FTK w poszczególnych miesiącach. W drugiej kolumnie podajemy udział linii z poszczególnych obszarów w przewozach globalnych.
W drugim i trzecim kwartale br. utrzymywał się wyraźny trend spadkowy. Szczególnie silnie odczuły go linie azjatyckie, dla których wpływy z przewozów frachtowych stanowią bardzo znaczącą część przychodów. W ich przypadku istotne znaczenie miała, między innymi, „wojna handlowa” USA – Chiny. Jednak trend spadkowy rozpoczął się przed jej rozpoczęciem.
Warto też zwrócić uwagę, na udziały poszczególnych kontynentów/regionów w rynku globalnym. Linie azjatyckie, a więc i ten rynek, zdecydowanie dominują. Udział przewoźników z Bliskiego Wschodu jest tak duży, gdyż wożą oni znaczne ilości cargo tranzytowego Azja – Europa. W przewozach frachtowych linie bliskowschodnie w jeszcze większym stopniu uczestniczą w rynku globalnym niż w przypadku transportu pasażerskiego.
Słowniczek:
- RPK – ilość przewiezionych pasażerów pomnożona przez odległość, jaką przebyli w kilometrach
- ASK – ilość oferowanych foteli pomnożona przez odległość, jaką przebyły w kilometrach
- PLF – współczynnik wykorzystania miejsc - wynik dzielenia RPK przez ASK
- FTK – płatne przewozy cargo w tonach pomnożone przez odległość, jaką przebyły w kilometrach
- AFTK – oferowanie frachtowe w tonach pomnożone przez odległość, jaką przebyło
- FLF – współczynnik wykorzystania pojemności frachtowej – wynik dzielenia FTK przez AFTK
gość
jsg
demar
krzysiekl