Oznaczenie dróg kołowania bez tajemnic

4 maja 2022 09:30
3 komentarze
Oznaczenia dróg startowych mają na celu przede wszystkim ułatwienie identyfikacji ich z powietrza oraz przekazanie pilotom podstawowych informacji. Z kolei drogi kołowania muszą być znakowane tak, aby były czytelne z ziemi.
Reklama
Niedawno opisywaliśmy system oznaczeń dróg startowych na lotniskach. Białe znaki muszą być czytelne i jednoznaczne z powietrza. Równocześnie powinny zapewnić podstawowe informacje niezbędne do bezpiecznego wykonywania operacji lotniczych, w tym o długości i szerokości drogi startowej. Równocześnie jednak większość z nich (poza osią centralną oraz oznaczenia płaszczyzn, z których nie wolno startować) nie musi być bardzo czytelna z ziemi.

Piloci dostają bowiem zgodę na start z konkretnej drogi startowej już po dokołowaniu do niej i raczej nie ma możliwości, aby się na niej zgubili.

Zupełnie inne priorytety przyświecają projektantom lotnisk w obszarze dróg kołowania. Te oznakowania muszą być przede wszystkim czytelne i jednoznaczne z ziemi. Muszą zagwarantować możliwość dotarcia do określonego miejsca lotniska bez zgubienia się, a także gwarantować bezpieczeństwo kołowania. Drogi kołowania oznacza się tak, aby piloci zawsze wiedzieli, którędy kołować. Są one wyraźnie rozróżnione od dróg startowych. Znaki są tak umieszczone, aby piloci nie wjechali bez zgody na pas startowy czy w strefę ochronną. Równocześnie przekazują na tyle dużo informacji, aby kontrolerzy czy marszałkowie nie musieli o wszystkim mówić pilotom.

Aby osiągnąć te wszystkie cele, drogi kołowania na lotniskach cywilnych na całym świecie są oznaczane niemal tak samo.


Droga kołowania jest to obszar, który zapewnia połączenia dla samolotów między poszczególnymi częściami lotniska. Wyróżnia się kilka rodzajów dróg kołowania, w tym tzw. drogi szybkiego zejścia. To drogi startowe umieszczone pod ostrym kątem (najczęściej 45 stopni) do pasa startowego i łączące go z równoległą drogą kołowania. Dzięki takiemu rozwiązaniu wzrasta przepustowość, bo piloci mogą zjechać w drogę kołowania z większą prędkością i dopiero na niej dokończyć hamowanie.

Każda droga kołowania na terenie lotniska ma swoją unikalną nazwę. Najczęściej stosuje się oznaczenia literowe, przekazywane pilotom w alfabecie fonetycznym - np. droga kołowania A to w komunikacie kontrolerów "alfa".

Na niektórych lotniskach drogi kołowania oznacza się też nazwami (np. "INNER", czyli wewnętrzna), liczbami czy kolorami. To ostatnie rozwiązanie dotyczy wyłącznie dróg kołowania w obrębie płyty postojowej i jest stosowane m.in. na Lotnisku Chopina.

Długie drogi kołowania czasem dzieli się na fragmenty, co ułatwia pilotom nawigację. Wtedy takie drogi mogą być oznaczone jako A1, A2, A3, itd. lub jako AA, AB, AC, itd.

Wszystkie oznaczenia poziome na drogach kołowania malowane są przy użyciu żółtej farby. W przypadku, kiedy kolor ten nie kontrastuje wystarczająco z tłem, dodatkowo maluje się czarną obwódkę wokół oznaczeń.

Oś drogi kołowania jest oznaczona linią ciągłą o grubości 15-30 cm. Piloci muszą poruszać się tak, aby przednie koło samolotu znajdowało się na środkowej linii, dzięki czemu mają pewność, iż pozostałe koła nie znajdą się poza utwardzoną nawierzchnią.

Skraje drogi kołowania oznaczone są podwójnymi ciągłymi liniami żółtymi. Na niektórych lotniskach pobocza dróg kołowania są utwardzone (może to służyć np. zapobiegnięciu szkodom wyrządzanym przez podmuch z silników). Takie fragmenty nawierzchni są oznaczone prostopadłymi do kierunku kołowania żółtymi liniami. W ten sposób piloci wiedzą, że pobocze nie jest przeznaczone do kołowania (może mieć np. niższą nośność).

W poprzek osi dróg kołowania malowane są znaki zatrzymania. Istnieją dwa typu punktów zatrzymania przed pasem startowym. Linia typu A to cztery równoległe linie żółte: dwie ciągłe oraz od strony pasa startowego dwie przerywane. Piloci nie mają prawa przekroczyć tej linii w stronę pasa bez wyraźnej zgody kontrolerów, natomiast zjeżdżając z pasa nie potrzebują takiej zgody.

Na lotniskach o wzmożonym ruchu lub wyposażonych w systemy ILS stosuje się dodatkowo linię zatrzymania typu B, znajdującą się dalej od pasa niż linia typu A. Dodatkowa linia zatrzymania ma zwiększyć bezpieczeństwo, a także uniemożliwić omyłkowe wjechanie maszyny do strefy ochronnej ILS. To dwie równoległe żółte linie w poprzek drogi połączone krótkimi żółtymi liniami równoległymi do osi.

Ponadto przed skrzyżowaniami dróg kołowania znajduje się pojedyncza, przerywana linia zatrzymania. Zgodę na jej przecięcie wydaje kontroler lotniska.

Drogi kołowania wyposażone są również w znaki pionowe, które zawzyczaj umieszczone są po obydwu stronach lub tylko z lewej strony. Niektóre z nich - szczególnie identyfikatory pasów startowych oraz drogowskazy wskazujące przebieg dróg kołowania - często są powtarzane jako znaki poziome na drodze kołowania. Oznakowanie pionowe dzieli się na znaki nakazu oraz informacyjno-kierunkowe. Znaki nakazu mają czerwone tło i białe litery lub cyfry w środku. W większości przypadków określają one tożsamość danego pasa startowego, miejsca oczekiwania czy zakazu ruchu kołowego.

źródło: załącznik 14 do Konwencji o międzynarodowym lotnictwie cywilnym

Znaki informacyjne mają czarne tło na którym znajdują się żółte litery lub cyfry. Często występują ze znakami kierunkowymi, które na żółtym tle mają czarne litery lub cyfry oraz często dodatkowo strzałę wskazującą kierunek. Te kategoria znaków są drogowskazami i pomagają załodze samolotu odnaleźć właściwą drogę kołowania, płytę postojową bądź stanowisko postojowe.

źródło: załącznik 14 do Konwencji o międzynarodowym lotnictwie cywilnym

Podobnie jak pas startowy, również drogi kołowania posiadają oznakowanie świetlne. Środek drogi kołowania jest podświetlony na większych lotniskach za pomocą zielonych świateł, które na prostych odcinkach umieszczone są co 30 m, z kolei na łukach co 7,5 m. Wzdłuż krawędzi dróg zainstalowane są niebieskie światła co 60 m na prostych odcinkach, natomiast na łukach co 15 m. W miejscu obowiązkowego zatrzymania znajduje się poprzeczne oświetlenie w kolorze czerwonym.

Oświetlenie dróg kołowania i pasów startowych musi być obowiązkowo włączone w godzinach nocnych, gdy na lotnisku wykonywane są operacje lotnicze. Zarządcy portów lotniczych są zobowiązani do włączenia go także w sytuacji złych warunków atmosferycznych. Światła na terenie portów lotniczych, gdzie ruch jest niewielki mogą być wyłączone, jednak maksymalnie 15 minut przed planowaną operacją lotniczą należy je włączyć. Nowoczesne systemy oświetlenie dają możliwość regulacji intensywności świecenia w zależności od pory dnia, warunków atmosferycznych czy nawet sugestii pilotów.

fot. i grafika Dominik Sipinski

Ostatnie komentarze

 - Profil gość
gość_f7a00 2020-03-19 15:44   
gość_f7a00 - Profil gość_f7a00
Bardzo dobrze wszystko opisane i pomocne
gość_7679a 2017-09-03 10:57   
gość_7679a - Profil gość_7679a
Ciekawy i rzeczowy artykuł zwłaszcza dla mniej zorientowanych w takich kwestiach. Prosimy o więcej!
gość_c2386 2017-09-02 19:12   
gość_c2386 - Profil gość_c2386
Panie Redaktorze, nie pasem a drogą startową!
 - Profil gość
Reklama
Kup bilet Więcej
dorośli
(od 18 lat)
młodzież
(12 - 18 lat)
dzieci
(2 - 12 lat)
niemowlęta
(do 2 lat)
Wizy
Rezerwuj hotel
Wizy
Okazje z lotniska

dorośli
(od 18 lat)
młodzież
(12 - 18 lat)
dzieci
(2 - 12 lat)
niemowlęta
(do 2 lat)
Rezerwuj hotel
Wizy