Raport finansowy europejskich linii
Linia British Airways była najbardziej rentownym przewoźnikiem europejskim w 2014 r. Bardzo wysokie zyski osiągnęły też przewoźnicy Lufthansa Group, Turkish Airlines, easyJet oraz Ryanair. Tanie linie znalazły się w czołówce, choć ich przychody są kilkukrotnie niższe.
Reklama
Analiza wyników finansowych ponad 20 największych linii lotniczych w Europie pokazują wyraźną prawidłowość - im niższy koszt jednostkowy (CASK), tym większa szansa na rentowność. Na rynku o dużej konkurencyjności i niskich marżach to właśnie umiejętność redukcji kosztów daje przewoźnikom możliwość wypracowania dużych zysków.
Pasazer.com zebrał wyniki finansowe 20 największych linii lotniczych w Europie (włącznie z Turcją i Rosją), w tym trzech koncernów (Lufthansa Group, IAG i Air France-KLM). Musieliśmy wykluczyć z zestawienia kilku przewoźników, w tym Alitalię i CSA, które nie publikują pełnych rocznych wyników finansowych. Staraliśmy się zebrać porównywalne dane dla wszystkich linii: wynik netto, przychody, wynik operacyjny, marżę operacyjną i netto oraz koszt i przychód jednostkowy (CASK i RASK).
Nie wszystkie spółki publikują jednak pełne dane, czasami wyliczają je też w inny sposób. Dodatkowym problemem są różne waluty, w których linie prowadzą rachunkowość oraz różne okresy rozliczeniowe. Przedstawione przez nas dane są zatem oparte tylko o te liczby, które udało nam się znaleźć. Opieraliśmy się wyłącznie na raportach finansowych linii - nie korzystaliśmy z informacji prasowych lub prezentacji.
Najwięksi są też liderami zysku
Statystyki zysku netto, najważniejszego wskaźnika finansowego, wykazują wyraźną prawidłowość. Najbardziej rentowne są duże linie, ale tylko pod warunkiem zachowania dyscypliny kosztowej.
W 2014 r. (lub ostatnim pełnym roku rozliczeniowym) największy zysk spośród europejskich linii lotniczych zanotowały British Airways. Ich rezultat netto wyniósł 702 mln funtów (3,75 mld zł). Na kolejnych miejscach znalazły się kolejno: rozliczające się wspólnie Lufthansa, Swiss i Austrian Airlines (728 mln euro, czyli 3,06 mld zł), Turkish Airlines (845 mln dolarów amerykańskich, czyli 2,86 mld zł), easyJet (450 mln funtów, czyli 2,4 mld zł) i Ryanair (523 mln euro, czyli 2,2 mld zł).
Choć pierwsze trzy miejsca w tym rankingu zajęły linie tradycyjne, przewoźnicy niskokosztowi biją ich na głowę pod względem rentowności netto, czyli stosunku zysku do przychodów. Najbardziej efektywny spośród największych Turkish Airlines w 2014 r. osiągnął marżę 7,6 proc. Dla British Airways wskaźnik ten wyniósł 6,0 proc., a dla linii pasażerskich z Lufthansa Group tylko 3,1 proc. Ryanair wypracował rentowność na poziomie 10,4 proc., a easyJet był niewiele gorszy z wynikiem 9,9 proc.
Warto jednak zwrócić uwagę, że pod względem marży netto zdecydowanym liderem w Europie jest Wizz Air, który w roku rozliczeniowym 2014/15 wypracował rentowność na poziomie 14,9 proc. Spośród linii tradycyjnych najwyższą marżę netto zanotowały Iberia (9,2 proc.), Aegean Airlines (8,8 proc.) i Turkish Airlines.
-->-->-->
Zyski netto wypracowały także KLM, Iberia, Wizz Air, Aegean Airlines i Vueling.
Pozostałe uwzględnione przez nas linie lotnicze zakończyły 2014 r. ze stratą netto. Największym przewoźnikiem, który zakończył rok na minusie, jest koncern Air France-KLM, który stracił w 2014 r. 198 mln euro (834 mln zł). Wynik ten był "zasługą" słabego rezultatu francuskiego oddziału tej grupy. Sam KLM zarobił netto 341 mln euro (1436 mln zł).
Tajemnica zysków w kontroli kosztów
Nie wszystkie analizowane przez nas linie lotnicze ujawniają swój współczynnik CASK, czyli koszt w przeliczeniu na pasażerokilometr lub koszt jednostkowy. Wiele z nich informuje jedynie o zmianie tego wskaźnika rok do roku. Jednak na podstawie dostępnych danych widać wyraźną korelację poziomu CASK i zysków. Matematycznie wskaźnik ten wynosi aż 0,52, co oznacza bardzo silny związek pomiędzy kontrolą kosztów a ogólną rentownością.
Zdecydowanie najniższe koszty jednostkowe mają linie niskokosztowe (co zresztą widać nawet w ich nazwie). Rekordzistą jest Ryanair - wskaźnik CASK dla tej linii wynosi jedynie 3,02 eurocenta (12,7 gr). Niewiele wyższe koszty ma Wizz Air. W 2014 r. CASK tej linii wyniósł 3,62 eurocenta (15,2 gr).
Na trzecim miejscu znalazł się Norwegian z CASK na poziomie 0,42 korony norweskiej (20,6 gr). Przewoźnik zanotował w 2014 r. stratę pomimo tak dobrej kontroli kosztów, jednak wiązało się to z niespodziewanymi wydarzeniami w postaci przedłużającego się oczekiwania na zgodę na obsługiwanie lotów długodystansowych przez spółkę-córkę z Irlandii. Konieczność wykonywania tych lotów przez załogi zbazowane w Norwegii znacznie zmniejszyła efektywność przewoźnika.
-->-->
Co ciekawe, na czwartym miejscu znalazła się jedna z najbardziej efektywnych linii tradycyjnych - Aegean Airlines. Grecka linia zanotowała CASK na poziomie 5,8 eurocenta (24,4 gr). Za nią znalazły się kolejne linie niskokosztowe: Vueling (5,94 eurocenta, czyli 25,0 gr) i easyJet (4,96 pensa, czyli 26,5 gr), które przedzieliły Turkish Airlines (7,73 centa amerykańskiego, czyli 26,1 gr).
Najwyższe koszty jednostkowe miały linie tradycyjne: British Airways (6,29 pensa, 33,6 gr) i Lufthansa Group (8,8 eurocenta, 37,0 gr). W ich przypadku wysokie koszty były jednak zrównoważone bardzo wysokimi przychodami jednostkowymi.
Wynik operacyjny - British Airways i długo nic
Ważnym wskaźnikiem dla linii lotniczych jest też wynik operacyjny, czyli zarobek lub strata tylko i wyłącznie na lataniu. Ten wskaźnik nie uwzględnia nakładów inwestycyjnych, deprecjacji, amortyzacji i przychodów oraz kosztów finansowych. Niektórzy przewoźnicy, w tym polski LOT, uznają wynik operacyjny za podstawową miarę rentowności.
Pod względem tego wskaźnika wynika są podobne jak przy wyniku netto, choć przewaga British Airways jako najbardziej rentownej linii jest jeszcze bardziej wyraźna. Brytyjski przewoźnik zanotował 975 mln funtów zysku operacyjnego (5,2 mld zł), czyli niemal dwukrotnie więcej niż drugi w rankingu easyJet (581 mln funtów, 3,1 mld zł). Na kolejnym miejscu znalazł się Ryanair (659 mln euro, 2,8 mld zł).
Choć cały koncern Lufthansa Group zanotował zysk operacyjny na poziomie 954 mln euro (4,0 mld zł), przewoźnicy pasażerscy mieli słabsze wyniki. Lufthansa zanotowała zysk operacyjny na poziomie 252 mln euro (1,1 mld zł), Swiss nieco większy - 289 mln euro (1,2 mld zł), a Austrian znacznie mniejszy - 10 mln euro (42 mln zł).
Bardzo dobre wyniki operacyjne zanotowały jeszcze. Turkish Airlines (785 mln dolarów, 2,6 mld zł). Na podobnym poziomie były rezultaty trzech zupełnie różnych linii: KLM-u (175 mln euro, 737 mln zł), Aerofłotu (11,3 mld rubli, 777 mln zł) i Wizz Aira (167 mln euro, 704 mln zł), a nieco gorsze - Vuelinga (147 mln euro, 619 mln zł).
Najmniejszy zysk operacyjny zanotowały LOT (99,4 mln zł), SAS (153 mln koron szwedzkich, 69 mln zł) i TAP (2,6 mln euro, 11 mln zł).
Na minusie operacyjnym rok zakończyły m.in.: Air France (-314 mln euro, -1,3 mld zł), Iberia (-402 mln euro, -1,7 mld zł) i airberlin (-294 mln euro, -1,2 mld zł).
Również pod względem wyników operacyjnych widać dużą przewagę w marży linii niskokosztowych nad tradycyjnym. Marża operacyjna (stosunek zysku operacyjnego do przychodów) była najwyższa dla Wizz Aira (13,6 proc.), Ryanaira (13 proc.) i easyJeta (12,8 proc.). Spośród linii tradycyjnych najlepiej wypadły: British Airways (8,3 proc.), Turkish Airlines (7,1 proc.) i Swiss (6,8 proc.).
Zebrane przez nas wyniki potwierdzają, że lotnictwo jest sektorem o bardzo niskiej rentowności. Pomimo coraz lepszej koniunktury w całej gospodarce europejskiej, średnia marża netto wszystkich zanalizowanych przez nas przewoźników wyniosła jedynie 2,5 proc. Najwięcej na tym trudnym rynku zarabiają te spółki, które rygorystycznie kontrolują koszty (Ryanair, easyJet i Wizz Air) lub są w stanie wygenerować wyjątkowo wysokie przychody (British Airways, Lufthansa Group). Jednak linie niskokosztowe gwarantują właścicielom i inwestorom znacznie wyższe marże - zarówno na poziomie operacyjnym, jak i netto.
Wyniki finansowe przeliczyliśmy zgodnie ze średniorocznymi kursami walut za 2014 r. 1EUR=4,21PLN. 1GBP=5,34PLN. 1USD=3,38PLN. 1RUB=0,07PLN. 1SEK = 0,45PLN. 1NOK=0,49PLN.