Koniec produkcji Tu-154

Tu-154 to trzysilnikowy samolot odrzutowy, który w zależności od konfiguracji może zabrać na pokład do 180 pasażerów. Model jest wykorzystywany zarówno w lotnictwie cywilnym, jak i wojskowym. W latach 80. był podstawową maszyną we flocie Aerofłotu, który wówczas był największą linią lotniczą świata.

Popularna "Tutka" jest znana z odporności na trudne warunki. Choć z czasem samoloty stały się awaryjne i nieekonomiczne, ich naprawy były możliwe w niemal każdych okolicznościach. Wytrzymałość samolotów była wykorzystywana m.in. do lotów na położone w tundrze lotniska na Syberii, których pasy startowe często są nieutwardzone lub w bardzo złym stanie technicznym.

Prędkość przelotowa wynosząca niemal 1000 km/h czyni z Tu-154 jeden z najszybszych samolotów pasażerskich świata. Jednak zasięg był mniej imponujący - nawet ulepszona wersja Tu-154M mogła przelecieć bez międzylądowania jedynie ok. 6000 km.

W Polsce Tu-154 jest najlepiej znany jako samolot do przewozu najważniejszych osób w państwie. Rozformowany po katastrofie smoleńskiej 36. Specjalny Pułk Lotnictwa Transportowego posiadał dwie maszyny typu Tu-154M w wersji VIP, które wcześniej w normalnej konfiguracji latały w PLL LOT. Polski przewoźnik użytkował kilkanaście maszyn tego typu w drugiej połowie lat 80., jednak po upadku PRL "Tutki" szybko zostały zastąpione amerykańskimi Boeingami 737.

Pierwszy pasażerski lot Tupolewa Tu-154 odbył się w 1972 r. Ponieważ w pierwszych wariantach wystąpił problem konstrukcyjny ze skrzydłami, w 1975 r. rozpoczęła się produkcja zmodyfikowanego wariantu TU-154B (B-1 oraz B-2). Najpopularniejszym wariantem był produkowany od lat 80. Tu-154M. Ponadto "Tutki" powstały również jako samoloty przystosowane do treningu kosmonautów, wojskowych misji obserwacyjnych oraz w bardzo niewielkiej liczbie jako maszyny cargo.

Obecnie w aktywnej służbie pozostaje jeszcze ponad 100 Tu-154. Latają one głównie w mniejszych liniach lotniczych w Rosji i krajach byłego ZSRR. Użytkownikiem jest także północnokoreańskie Air Koryo. Samoloty, zwłaszcza w starszych wersjach, nie spełniają współczesnych norm hałasowych i są stopniowo wycofywane.

Dominik Sipiński

fot. Dominik Sipiński, Piotr Bożyk