Wybiła godzina "zero" w lotnictwie podwójna

Dyrektywa wprowadza pewne zmiany w stosunku do dotychczas znanego w tym zakresie porządku prawnego. Jest odpowiedzią na rosnące zagrożenia związane z migracją ludności na terenie Unii Europejskiej i nie tylko. Dzięki rozwojowi lotnictwa świat staje się coraz mniejszy, a przemieszczanie się drogą powietrzną jest powszechnie dostępne. Wzrosty na rynku lotniczym uruchomiły równoczesny rozwój szarej strefy, w której rozkwita nie tylko terroryzm i przestępczość zorganizowana, ale także mniejsze przedsięwzięcia o charakterze kryminalnym. Nowe regulacje mają umożliwić rozpracowywanie siatek i wykrywanie współsprawców przestępstw. Wprowadzane normy zawierają też obowiązki zabezpieczania danych wrażliwych i danych osobowych, tak aby wobec nowych regulacji o ochronie danych osobowych umożliwiły one odpowiednie ich przetwarzanie przez umocowane do tego podmioty. Linie lotnicze to kopalnia wiedzy o pasażerach. Wszystkie dane o odbytych podróżach, biletach i sposobach ich opłacania, współpodróżnikach oraz przewożonych bagażach są przez nie przechowywane. Przy tym jednak, Dyrektywa pozostawiła Państwom Członkowskim pewną dowolność w doborze rozwiązań, bowiem wprowadzenie tej regulacji oznacza obligację do rejestrowania i przesyłania danych tylko na lotach pozaunijnych.

Przy wdrażaniu rozwiązań Państwa Członkowskie mogły rozszerzyć te obowiązki również na loty wewnątrzunijne. Nowe regulacje wprowadzają zobowiązania do dzielenia się danymi pasażerów z wyznaczonymi jednostkami Państw Członkowskich. W tym zakresie stworzono przewoźnikom dwie opcje do wyboru. Jedna oznacza dostarczanie danych na wniosek danego organu, ta metoda chociaż skuteczna, mogłaby okazać się nierealna we wdrożeniu w przypadku większych przewoźników, u których ruch pasażerski oznacza tysiące pasażerów przewożonych rocznie. Wobec powyższego pojawiła się również druga opcja, dobrze znanego w lotnictwie pojęcia tzw. „pull’ingu” danych, który umożliwia automatyczne pobieranie wymaganych informacji dzięki połączeniom systemowym pomiędzy podmiotami lotniczymi, a organami odpowiedzialnymi za zbieranie danych. W odpowiedzi na regulację polski ustawodawca wprowadził do prawa krajowego ustawę z dnia 9 maja 2018 r. o przetwarzaniu danych dotyczących przelotu pasażera.

Po wielomiesięcznych konsultacjach z przedstawicielami sektora przedstawiono rozwiązanie, które zostało podpisane przez Prezydenta w dniu 11 maja 2018 r., pozostawiając 14 dni vacatio legis na jej wejście w życie czyli dokładnie na czas, zgodnie z Dyrektywą. Tak jak w większości Państw Unii Europejskiej, Polska przyjęła rozwiązanie, w którym zobowiązuje przewoźników do przekazywania danych pasażerów również z lotów wewnątrzunijnych. Przyjęcie tego rozwiązania oznacza, że polskie organy będą przetwarzały dane kilkudziesięciu milionów pasażerów rocznie. Rozwiązanie to oprócz wartości dodanej w postaci umożliwienia walki z wszelkiego rodzaju przestępczością oraz zabezpieczenia interesów państwa, wprowadza też ogromne cyber – zagrożenia. W tym zakresie rozmowy odnoszące się do sektora lotniczego toczą się już od dawna, w ostatnich dniach bo 30 kwietnia 2018 r. projekt ustawy o Krajowym Systemie Cyberbezpieczeństwa trafił do Sejmu.