Unia chce karać kraje i linie za nieuczciwą konkurencję

Głównym celem Komisji jest zapewnienie, by unijne linie rywalizowały z innymi na tych samych warunkach. Może chodzić m.in. o jawne lub ukryte subsydia, preferencyjne warunki na lotniskach bazowych czy protekcjonizm rynkowy. Nieuczciwą konkurencją może być też dumping cenowy ze strony linii lotniczych czy dyskryminacja przewoźników z Unii. To znaczne rozszerzenie definicji w stosunku do obecnie obowiązujących przepisów, które uwzględniają jedynie "oferowanie zaniżonych cen" - kryterium niejasne i trudno do udowodnienia.

Nowe przepisy mają działać zarówno w przypadku nieuczciwej konkurencji wynikającej z polityki państw trzecich, jak i z decyzji przewoźników spoza wspólnoty.

Co więcej, postępowanie Komisji będzie mogło rozpocząć się nie tylko z jej własnej decyzji, jak do tej pory, ale także w efekcie skargi któregoś z członków Unii lub jednej z linii zarejestrowanych we wspólnocie.

Bruksela podkreśla, że będzie dążyła do tego, aby w efekcie postępowania zakończone zostały działania stanowiące nieuczciwą konkurencję. Jednak jeśli tak się nie stanie, możliwe jest nałożenie sankcji finansowych równych szkodzie, którą ponoszą europejskie linie. Proces ten na pewno nie będzie szybki - sama Komisja daje sobie co najmniej dwa lata na każde postępowanie przed decyzją o sankcjach.

Choć Komisja w żadnym miejscu nie wskazuje na potencjalnych winnych nieuczciwej konkurencji, propozycja rozporządzenia to efekt głównie zarzutów pod kątem przewoźników z rejonu Zatoki Perskiej. Część linii europejskich, podobnie jak spółki amerykańskie, oskarża Emirates, Etihad Airways i Qatar Airways o otrzymywanie nielegalnego wsparcia od rządów. Arabskie linie zaprzeczają tym oskarżeniom.

Branża lotnicza przyjęła propozycję rozporządzenia Komisji pozytywnie, ale z pewną dozą ostrożności. Stowarzyszenie przewoźników IACA podkreśliło, że Europa powinna dążyć do wypracowania wielostronnych metod rozwiązywania takich konfliktów, a nie działać jednostronnie. Na ustalenie wspólnych zasad np. w ramach ONZ-etowskiej agendy ds. lotnictwa cywilnego ICAO szanse są jednak niewielkie. Z kolei organizacja ACI Europe, zrzeszająca europejskie lotniska, wyraziła zadowolenie z tej propozycji, ale podkreśliła, że sankcje zawsze powinny być ostatnim krokiem.

Propozycja Komisji to pierwsze konkretne działanie legislacyjne wynikające z zaprezentowanej w grudniu 2015 r. Strategii Lotniczej. Pełen tekst propozycji rozporządzenia został opublikowany na stronie Komisji.

fot. Dominik Sipinski